AIDS: Tanım, belirtiler ve tedavi

AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu), HIV (İnsan Bağışıklık Yetersizliği Virüsü) tarafından tetiklenen bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. HIV, bağışıklık sistemini hedef alarak vücudu çeşitli enfeksiyonlara ve bazı kanser türlerine karşı savunmasız bırakır. AIDS, HIV enfeksiyonunun ileri bir aşamasıdır ve bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zayıfladığı bir durumu ifade eder.

AIDS NEDİR?

AIDS, HIV virüsünün neden olduğu en ileri aşamadır ve HIV enfeksiyonunun vücutta uzun süre devam etmesi sonucunda ortaya çıkar. HIV, bağışıklık sisteminin temel bileşenlerinden biri olan CD4+ T hücrelerine saldırarak onları yok eder. CD4+ T hücreleri, bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı savaşmasını sağlayan önemli hücrelerdir. HIV enfeksiyonu zamanla bu hücrelerin sayısını azaltır ve bağışıklık sistemini zayıflatır. AIDS aşamasına ulaşıldığında, bağışıklık sistemi ciddi şekilde bozulur ve vücut, fırsatçı enfeksiyonlar ve bazı kanser türlerine karşı savunmasız hale gelir.

AIDS BELİRTİLERİ NELERDİR? 

AIDS belirtileri, bağışıklık sisteminin ne kadar zayıfladığını ve vücudun hangi opportunistik enfeksiyonlarla karşı karşıya olduğunu gösterir. AIDS'in belirtileri genellikle aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

1. Genel Belirtiler

Şiddetli Kilo Kaybı: Nedensiz kilo kaybı, vücudun yetersiz beslenme ve metabolizma sorunlarını işaret edebilir.

Yorgunluk ve Halsizlik: Sürekli yorgunluk, günlük aktiviteleri zorlaştırabilir ve genel yaşam kalitesini etkileyebilir.

Ateş ve Terleme: Yüksek ateş ve gece terlemeleri, bağışıklık sisteminin zayıfladığını ve vücudun enfeksiyonlarla mücadele etmekte zorlandığını gösterebilir.

2. ENFEKSİYON BELİRTİLERİ

Kuru Öksürük ve Nefes Darlığı: AIDS evresindeki bireylerde sıklıkla görülen ve tedaviye dirençli olabilen ciddi enfeksiyonlar arasında pnömoni (zatürree) yer alır.

Lenf Düğümleri Şişmesi: Boyun, koltuk altı ve kasık bölgesinde şişmiş lenf düğümleri, bağışıklık sisteminin tepkisini yansıtabilir.

3. CİLT VE AĞIZ BELİRTİLERİ

Cilt Döküntüleri: AIDS hastalarında ciltte morluklar, döküntüler ve yaralar sıkça görülür. Kaposi sarkomu gibi bazı cilt kanserleri de bu aşamada ortaya çıkabilir.

Ağız Yaraları: Beyaz lekeler, ülserler veya mantar enfeksiyonları (oral kandidiazis) ağız içinde yaygın olabilir.

4. KANSER TÜRLERİ

Kaposi Sarkomu: Özellikle AIDS evresinde görülen ve ciltte, ağızda veya iç organlarda ortaya çıkan bir tür kanserdir.

Non-Hodgkin Lenfoma: Bağışıklık sistemini etkileyen bir tür kanserdir ve AIDS hastalarında sıklıkla görülür.

TEDAVİ VE YÖNETİM

AIDS'in kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte, antiretroviral tedavi (ART) HIV'in yayılmasını kontrol altına alabilir ve AIDS'in gelişmesini engelleyebilir. ART, HIV'in çoğalmasını engelleyerek bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar ve HIV pozitif bireylerin yaşam kalitesini artırır. Tedaviye düzenli olarak devam etmek, AIDS evresine geçişi önleyebilir ve sağlık durumunu iyileştirebilir.