Türkiye’de yargı, adli yargı, idari yargı ve anayasa yargısı olmak üzere üç ana kola ayrılmıştır. Her bir yargı kolu, kendi içinde farklı mahkeme türlerinden oluşmaktadır.
Haber Giriş Tarihi: 01.11.2023 19:55
Haber Güncellenme Tarihi: 01.11.2023 19:55
Kaynak: Sümeyye KAYAALTI
Adli yargı, hukuki uyuşmazlıkların çözümünden sorumludur. Adli yargıda görülen davalar, iki taraf arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklara ilişkindir. Adli yargıda görülen dava türleri, şunlardır:
Ceza davaları: Suç teşkil eden fiillerin cezalandırılmasını gerektiren davalardır.
Hukuk davaları: Maddi hukuk alanındaki uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır. Hukuk davaları, şunlara ayrılır:
Borçlar hukuku davaları: Borçlar hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Miras hukuku davaları: Miras hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Aile hukuku davaları: Aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
İş hukuku davaları: İş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Tüketici hukuku davaları: Tüketici hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Fikir ve sanat eserleri hukuku davaları: Fikir ve sanat eserleri hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Gayrimenkul hukuku davaları: Gayrimenkul hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Sahipli ve tüzel kişilikler hukuku davaları: Sahipli ve tüzel kişilikler hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
İdari yargı, kamu hizmetlerinin yürütülmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumludur. İdari yargıda görülen davalar, bir tarafta kamu tüzel kişisi, diğer tarafta ise gerçek veya tüzel kişi olan davacı arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklara ilişkindir. İdari yargıda görülen dava türleri, şunlardır:
İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin iptali davaları: İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin iptalini gerektiren davalardır.
İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin tazmini davaları: İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinden kaynaklanan zararların tazminini gerektiren davalardır.
İdarenin idari sözleşmelerden doğan sorumluluk davaları: İdarenin idari sözleşmelerden kaynaklanan sorumluluğunu gerektiren davalardır.
Anayasa yargısı, Anayasa’nın üstünlüğünü ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasını sağlamakla görevlidir. Anayasa yargısında görülen davalar, Anayasa’nın yorumuna ve uygulanmasına ilişkindir. Anayasa yargısında görülen dava türleri, şunlardır:
Anayasa Mahkemesi’nin kanunları iptal etmesi: Anayasa Mahkemesi, kanunların Anayasa’ya aykırı olup olmadığını karara bağlar ve Anayasa’ya aykırı olan kanunları iptal eder.
Anayasa Mahkemesi’nin kanun hükmünde kararnameleri iptal etmesi: Anayasa Mahkemesi, kanun hükmünde kararnamelerin Anayasa’ya aykırı olup olmadığını karara bağlar ve Anayasa’ya aykırı olan kanun hükmünde kararnameleri iptal eder.
Anayasa Mahkemesi’nin uluslararası antlaşmaların Anayasa’ya uygunluğunun denetimi: Anayasa Mahkemesi, uluslararası antlaşmaların Anayasa’ya uygun olup olmadığını karara bağlar.
Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuruları karara bağlanması: Anayasa Mahkemesi, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiğini ileri sürerek yapılan bireysel başvuruları karara bağlar.
Türkiye’de mahkeme türleri ve dava türleri, yukarıda açıklandığı şekildedir. Vatandaşların, hak ve özgürlüklerinin korunması için hangi mahkemeye başvurması gerektiğini bilmeleri önemlidir.
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Türkiye’deki mahkeme türleri ve dava türleri
Türkiye’de yargı, adli yargı, idari yargı ve anayasa yargısı olmak üzere üç ana kola ayrılmıştır. Her bir yargı kolu, kendi içinde farklı mahkeme türlerinden oluşmaktadır.
Adli yargı, hukuki uyuşmazlıkların çözümünden sorumludur. Adli yargıda görülen davalar, iki taraf arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklara ilişkindir. Adli yargıda görülen dava türleri, şunlardır:
Ceza davaları: Suç teşkil eden fiillerin cezalandırılmasını gerektiren davalardır.
Hukuk davaları: Maddi hukuk alanındaki uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır. Hukuk davaları, şunlara ayrılır:
Borçlar hukuku davaları: Borçlar hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Miras hukuku davaları: Miras hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Aile hukuku davaları: Aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
İş hukuku davaları: İş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Tüketici hukuku davaları: Tüketici hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Fikir ve sanat eserleri hukuku davaları: Fikir ve sanat eserleri hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Gayrimenkul hukuku davaları: Gayrimenkul hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
Sahipli ve tüzel kişilikler hukuku davaları: Sahipli ve tüzel kişilikler hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumlu olan davalardır.
İdari yargı, kamu hizmetlerinin yürütülmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünden sorumludur. İdari yargıda görülen davalar, bir tarafta kamu tüzel kişisi, diğer tarafta ise gerçek veya tüzel kişi olan davacı arasında ortaya çıkan anlaşmazlıklara ilişkindir. İdari yargıda görülen dava türleri, şunlardır:
İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin iptali davaları: İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin iptalini gerektiren davalardır.
İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin tazmini davaları: İdarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinden kaynaklanan zararların tazminini gerektiren davalardır.
İdarenin idari sözleşmelerden doğan sorumluluk davaları: İdarenin idari sözleşmelerden kaynaklanan sorumluluğunu gerektiren davalardır.
İdarenin kamulaştırma işlemlerinin iptali davaları: İdarenin kamulaştırma işlemlerinin iptalini gerektiren davalardır.
Anayasa yargısı, Anayasa’nın üstünlüğünü ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasını sağlamakla görevlidir. Anayasa yargısında görülen davalar, Anayasa’nın yorumuna ve uygulanmasına ilişkindir. Anayasa yargısında görülen dava türleri, şunlardır:
Anayasa Mahkemesi’nin kanunları iptal etmesi: Anayasa Mahkemesi, kanunların Anayasa’ya aykırı olup olmadığını karara bağlar ve Anayasa’ya aykırı olan kanunları iptal eder.
Anayasa Mahkemesi’nin kanun hükmünde kararnameleri iptal etmesi: Anayasa Mahkemesi, kanun hükmünde kararnamelerin Anayasa’ya aykırı olup olmadığını karara bağlar ve Anayasa’ya aykırı olan kanun hükmünde kararnameleri iptal eder.
Anayasa Mahkemesi’nin uluslararası antlaşmaların Anayasa’ya uygunluğunun denetimi: Anayasa Mahkemesi, uluslararası antlaşmaların Anayasa’ya uygun olup olmadığını karara bağlar.
Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuruları karara bağlanması: Anayasa Mahkemesi, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiğini ileri sürerek yapılan bireysel başvuruları karara bağlar.
Türkiye’de mahkeme türleri ve dava türleri, yukarıda açıklandığı şekildedir. Vatandaşların, hak ve özgürlüklerinin korunması için hangi mahkemeye başvurması gerektiğini bilmeleri önemlidir.
Kaynak: Sümeyye KAYAALTI
En Çok Okunan Haberler
Real Madrid Teknik Direktöründen Arda Güler açıklaması
Japon deprem uzmanından bir uyarı daha!
Kazaya yardıma gittiler canlarından oldular
Anne ve oğlu kazada yaşamını yitirdi
PFDK tarafından verilen cezalarda indirim!
Huzurevinde yaşanan kavgada hayatını kaybetmişti! Cezası belli oldu
Marmara'da kar yağışı başladı
Asgari ücrette gözler ilk toplantıda
Bursa sallandı!
Bursa Büyükşehir adayı Bozbey: “Bursa’yı değiştirmek istiyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan önemli açıklamalar
En ucuz zorunlu trafik sigortası fiyatları 2024'te kaç TL olacak?