Okula dönüşte çocukların okul kaygısıyla nasıl baş edilir?

Okullar açıldı, ancak sadece yeni başlangıçların heyecanı değil, aynı zamanda çocuklarda çeşitli kaygı ve stres belirtileri de görülmeye başladı.

Çocuk Psikoloğu İlayda Çitil, “Okula dönüş sürecinde kaygı, sosyal ilişkiler, ebeveynlerden ayrılma veya akademik başarı baskısından kaynaklanabilir” diyerek, bu dönemde çocukların yaşadığı zorluklara dikkat çekti.

YAZ TATİLİNDEN OKULA UYUMDA ZORLUKLAR ARTIYOR

Yaz tatili boyunca artan geç yatma saatleri, serbest zaman alışkanlıkları ve ekran süresi, okula dönüşte uyum sürecini zorlaştırıyor. Çitil, “Erken kalkmak, derse odaklanmak ve sosyal çevreye yeniden adapte olmak çocuklar için en büyük zorluklar arasında yer alıyor” ifadelerini kullandı. Bu yüzden ailelerin, çocuklarına sabırlı yaklaşarak süreçte onlara destek olması gerekiyor.

EBEVEYNLERİN TUTUMU UYUM SÜRECİNİ KOLAYLAŞTIRIYOR

Çocukların uyum sürecini kolaylaştırmanın en etkili yolu, onları sürekli ikaz etmek yerine birlikte bir rutin oluşturmak. Çitil, ebeveynlere şu öneriyi sundu:

“Hadi ders çalış" demek yerine, "Gel beraber ödevini yapalım, sonra oyun oynayabiliriz" gibi destekleyici ve olumlu bir yaklaşım benimsenmeli. Böylece çocuk, hem motive olur hem de okula uyum süreci daha sağlıklı ilerler.

OKUL FOBİSİ OLAN ÇOCUKLAR NASIL DESTEKLENMELİ?

Okula gitmek istemeyen veya korku yaşayan çocuklarda ebeveynlerin duyguları küçümsememesi çok önemli. Çitil, “Çocuğun hissettiklerini anlamak ve dinlemek gerekir. ‘Seni anlıyorum, bu yeni bir deneyim ama biz senin yanındayız’ gibi ifadeler kullanmak çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar” dedi. Ayrıca gerekirse kademeli uyum planlanmalı ve okul rehberlik servislerinden destek alınmalı.

DİJİTAL EKRAN ALIŞKANLIKLARI VE DİKKAT PROBLEMLERİ

Pandemi döneminde artan ekran kullanımı, çocukların dikkat sürekliliğini olumsuz etkiliyor. Çitil, “Okul döneminde ekran süreleri sınırlandırılmalı, çocuklar doğada vakit geçirmeli, kitap okumalı veya yaratıcı etkinliklerle ilgilenmeli” diye belirtti. Bu tür aktiviteler çocukların dikkat ve konsantrasyon becerilerini geliştiriyor.

ANAOKULU VE İLK SINIFA BAŞLAYANLAR İÇİN GÜVENLİ AYRILIK

Özellikle anaokulu ve birinci sınıfa yeni başlayan çocukların ayrılık kaygısı yaşayabileceğini söyleyen Çitil, ebeveynlere şu önerilerde bulundu:

“Vedalaşmayı kısa ve net tutun, uzun ve duygusal ayrılıklar çocuğun kaygısını artırır. Ayrıca ebeveynlerin kendi kaygılarını kontrol etmeleri önemli; kapıda uzun süre beklemek çocuğun ayrılık kaygısını tetikler.”

SABAH RUTİNLERİ VE STRES YÖNETİMİ

Sabahları acele edilmemesi, kahvaltının ihmal edilmemesi ve sakin bir hazırlık sürecinin oluşturulması çocuğun güven duygusunu pekiştiriyor. Çitil, “Düzenli bir sabah rutini stresi azaltır ve çocuğun güne daha olumlu başlamasını sağlar” dedi.

ÖĞRETMEN VE AİLE ARASINDA TUTARLI İLETİŞİM ŞART

Çocukların hem aileden hem de öğretmenden farklı mesajlar alması, kaygı seviyesini artırıyor. Bu nedenle aile ile öğretmenlerin ortak ve tutarlı bir dil kullanması gerektiğini vurgulayan Çitil, “Bu iş birliği, çocuğun kendini güvende hissetmesine yardımcı olur” şeklinde konuştu.

ÖDEV VE SINAV KAYGISINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Ödev ya da sınav dönemlerinde ortaya çıkan karın ağrısı, baş ağrısı gibi fiziksel belirtiler psikosomatik olabilir. Çitil, “Bu belirtiler başladığında mutlaka uzman yardımı alınmalı” uyarısında bulundu. Ayrıca, çocukların kıyaslanmaması ve küçük başarılarının takdir edilmesi motivasyonu artırıyor.

EBEVEYNLERE EN ÖNEMLİ TAVSİYE: KOŞULSUZ SEVGİ

Çitil, yeni eğitim yılı öncesinde ailelere en kritik tavsiyesini şöyle özetledi:

“Çocuğunuza koşulsuz sevgi hissettirin. Başarı ya da başarısızlık anlarında onu destekleyin. Bu, özgüvenini güçlendirir ve eğitim hayatındaki en büyük dayanak olur.”

Okula dönüşte çocukların kaygı ve stresle başa çıkması, ailelerin tutumuna bağlı. Uzmanların önerilerine kulak vererek, çocukların bu zorlu süreci daha sağlıklı ve huzurlu geçirmeleri mümkün.