Öfke kontrolü

Geçenlerde önüme düşen bir makale dikkatimi çekti. Saliha Büşra Selman, ‘Etkili Öğrenmenin Sırrı Nedir? ’in üzerinde duruyordu. Beynimizdeki nöronlardan, sinaptik bağlantılardan kısacası beynimizin nasıl öğrendiğinden bahsediyordu. Öncelikle sizlere bu makaleyi okumanızı tavsiye ediyorum. Sonrasında yeniden bu yazımıza dönüp okumaya devam edebilirsiniz. Diyordu ki Saliha Büşra Selman yazısının bir bölümünde:

“Bu mekanizma, öğrenmede bir bilgiyi bilmenin ötesinde bir sürece işaret ediyor. Bu süreç, oluşan bağın tekrar tekrar aktive edilmesiyle –tekrar etmek- ilgili. Dikkatimizi sürekli olarak neye verdiğimiz, kendimizi tekrar tekrar ne ile meşgul ettiğimiz bu süreçte belirleyici. Tekrar ettiğimiz bilgi, beyinde o bilginin nöral bağlantısını güçlendirmekte ve bu bağlantısı güçlenen nöral yollar günlük hayatımızdaki düşünce, duygu, davranış biçimlerimizin temelini oluşturmakta. Böylece günlük olarak ne ile ilgilendiğimiz, beynimizi yapısal olarak şekillendirmekle kalmayıp düşüncelerimizi, davranışlarımızı, kararlarımızı anbean etkileme potansiyeline sahip olmakta. Tekrar ettiklerimiz, bugünümüzü ve geleceğimizi şekillendirmekte ve bunu beynin içindeki sinaptik bağlantılar yoluyla yapmakta.”

‘Tekrar etmek’ önerisini sıkça duyarız eğitimcilerden. Fakat bu öneri çoğu zaman dersler üzerinden sunulur bizlere. Matematik, coğrafya, ingilizce…  Tekrar ettikçe unutmaz, tekrar ettikçe zihnimize kazırız. Ve sonuçta yüksek puanlar alırız. Fakat hiç birimizin aklına ‘tekrar etmek’ önerisini günlük hayatımıza adapte etmek gelmez.

“Çocuğuma çok bağırıyorum.” der bir anne.

Başka bir anne: “Dayanamıyorum, çocuğumun poposuna bir şaplak atıveriyorum.” der.

Eşler birbirlerine öfkelendiklerinde sonunda pişman olacakları ağıza alınmayacak sözler sarfederler kimi zaman.

Bir baba:  “Çocuk olduğunu biliyorum ama kendime engel olamıyorum.” der.

Hususi ebeveynler çokça yakınır kriz anındaki bu patlamalarından.

Peki, bu tür davranışlarımız da kriz anında verdiğimiz tepkileri tekrar etmemizden kaynaklanıyor olabilir mi? Çocuğumuzun üç olumsuz davranışına bağırdıysak dördüncü olumsuz davranışında farklı bir tepki bekleyebilir miyiz kendimizden? Hatta bir zaman sonra görürüz ki çocuğumuzun aslında ‘problem’ diye nitelendirmediğimiz davranışında bile ‘alışkanlıktan’ bağırır buluruz kendimizi.

Beynimiz öğrenir sevgili ebeveynler, tekrar ettiğimizi öğrenir. O zaman hem kendimiz adına hem de çocuğumuz adına yapacağımız en sağlıklı şey sevmediğimiz ve aslında olmaması gereken davranışlarımızı tekrar etmekten vazgeçmek, olması gereken davranışlarımızı tekrar edip beynimize öğretmek.

 İrade, sabır ve dua ile…