Çölyak hastalığında doğru teşhis ve glutensiz yaşam hayat kurtarıyor

Günümüzde pek çok kişi glutensiz diyeti bir tercih olarak benimserken, çölyak hastaları için bu diyet hayati bir zorunluluk anlamına geliyor. Bayındır İçerenköy Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Tolga Şahin, bu kronik otoimmün hastalıkla ilgili önemli uyarılarda bulunarak, erken teşhis ve kesintisiz glutensiz beslenmenin hastalığın kontrol altına alınmasındaki önemine dikkat çekti.

ÇÖLYAK SADECE SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIĞI DEĞİL

Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten proteinine karşı gelişen bağışıklık sistemi tepkisiyle ortaya çıkan çölyak hastalığı, özellikle genetik yatkınlığı olan bireylerde ince bağırsak yüzeyinde ciddi hasara yol açabiliyor. Kadınlarda erkeklere kıyasla iki kat daha sık görülen bu hastalık, aile bireylerinde de görülme ihtimali oldukça yüksek. Doç. Dr. Şahin, "Tanı konulan bireylerde aile taramasının ihmal edilmemesi gerekir," diyerek genetik faktörlerin önemini vurguladı.

GİZLİ BELİRTİLERE DİKKAT

En sık karşılaşılan belirtiler arasında ishal, karın şişkinliği, iştahsızlık ve demir eksikliği yer alıyor. Ancak hastalığın yalnızca sindirim sistemiyle sınırlı olmadığını belirten Dr. Şahin, “Yorgunluk, baş ağrısı, kemik erimesi, kadınlarda regl düzensizlikleri ve tekrarlayan düşükler gibi pek çok sistemik belirti de çölyakla ilişkili olabilir,” ifadelerini kullandı.

TANI SÜRECİ VE DOĞRU YÖNTEMLER

Çölyak hastalığının tanısında kan testleri önemli bir ilk adım olsa da, kesin tanı endoskopi ile ince bağırsaktan alınan biyopsi sonucu konuyor. Dr. Şahin, “Oto-antikor testleri negatif çıksa bile, klinik belirtiler varsa ileri değerlendirme yapılmalıdır,” diyerek tanı sürecinin bir gastroenteroloji uzmanı tarafından titizlikle yönetilmesi gerektiğini belirtti.

TEDAVİDE TEK YOL: ÖMÜR BOYU GLUTENSİZ DİYET

Hastalığın günümüzde kesin bir tedavisi olmasa da, ömür boyu gluten içermeyen bir beslenme düzeni ile belirtilerin kontrol altına alınabileceğini ifade eden Şahin, “Glutensiz diyet sadece semptomları azaltmaz, aynı zamanda bağırsakta oluşan hasarın zamanla onarılmasına da yardımcı olur,” dedi.

İHMAL EDİLİRSE AĞIR SONUÇLAR DOĞURABİLİR

Glutensiz diyete uyulmaması halinde ciddi komplikasyonlar gelişebileceği uyarısında bulunan Dr. Şahin, bağırsak kanserleri, osteoporoz, infertilite ve vitamin eksikliklerinin hastalığa eşlik edebileceğini söyledi. Bu nedenle tanı konulan bireylerin düzenli kontrollerle takip edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

TANIDAN ÖNCE DİYETE BAŞLANMAMALI

Evde yapılan parmak ucu testlerinin tanı için yeterli olmadığını hatırlatan Şahin, “Glutensiz diyete başlamadan önce mutlaka kesin tanının konulması gerekir. Aksi takdirde tanı süreci zorlaşabilir,” dedi.