Türkiye’nin parçacık fiziği güçleniyor: BUÜ’nün projesine dev destek!

Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ), yüksek enerji fiziği alanında Türkiye’nin uluslararası görünürlüğünü artıracak önemli bir bilimsel çalışmaya daha imza attı. Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Özkan Şahin tarafından yürütülen “CERN-DRD1 İşbirliği Kapsamında Gazlı Detektörlerde Performans Geliştirme Çalışmaları” başlıklı proje, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından desteklenmeye değer bulundu.

Ocak 2026’da başlayacak ve 3 yıl sürecek proje, gazlı dedektör teknolojilerinin performansını artırmaya yönelik gelişmiş simülasyonlar, yeni fizik modelleri ve deneysel çalışmalar içerecek. Toplam 3 milyon TL bütçeyle desteklenecek çalışma sayesinde Türkiye’nin parçacık fiziği araştırma altyapısının güçlendirilmesi hedefleniyor.

CERN İLE 17 YILI AŞAN İŞBİRLİĞİ

Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Özkan Şahin, BUÜ’nün CERN ile işbirliğinin 2007 yılına dayandığını hatırlatarak şu bilgileri paylaştı:

“Üniversitemiz, 2009’da RD51 İşbirliği’nin kurucu üyeleri arasında yer almıştı. 2024’te oluşturulan DRD1 İşbirliği’nin de kurucu üyesi olarak görev yapıyoruz. Ben, BUÜ CERN-DRD1 Takım Lideri ve DRD1 bünyesindeki WG4 (Dedektör Fiziği Modelleme ve Simülasyon) çalışma grubunun yöneticilerinden biri olarak projeyi yürütüyorum. Bu çalışma kapsamında gazlı parçacık dedektörlerinin performansını artırmak için yeni modeller ve simülasyonlar geliştireceğiz. Ayrıca hem CERN’de hem de üniversitemizde deneysel uygulamalar yapılacak.”

GENÇ ARAŞTIRMACILAR AKTİF ROL ALACAK

Projede bilimsel katkı kadar yeni araştırmacıların yetiştirilmesinin de önemli olduğuna dikkat çeken Şahin, doktora öğrencisi Caner Sarı ve yüksek lisans öğrencisi Zeynep Karagöz’ün araştırmacı olarak yer alacağını belirtti. Genç bilim insanlarının üç yıl boyunca teorik modelleme ve deneysel doğrulama süreçlerinde uzmanlaşacağına değinen Şahin, bunun Türkiye’nin insan kaynağına önemli katkı sağlayacağını ifade etti.

Şahin, BUÜ’de 2014–2018 yılları arasında kurulan Gazlı Detektör Araştırma Laboratuvarı’nın proje kapsamında uluslararası standartlara yükseltileceğini ve ilk kez birçok kritik deneyin üniversite bünyesinde yapılabileceğini söyledi.

STRATEJİK ALANLARA KATKI SAĞLAYACAK

Projenin sonuçlarının yalnızca temel bilimler için değil, nükleer güvenlik, medikal görüntüleme ve erken uyarı sistemleri gibi stratejik sektörlere de bilgi aktarımı sağlayacağını vurgulayan Prof. Dr. Şahin, çevre dostu yeşil gazlar (HydroFluoroOlefin vb.) üzerine detaylı analizler yapılacağını, böylece dedektör teknolojilerinde sürdürülebilir yaklaşımlar geliştirileceğini ifade etti.

Şahin ayrıca elde edilecek bilimsel verilerin, CERN’in planladığı Future Circular Collider (FCC) gibi büyük ölçekli uluslararası deneylere katkı sağlamasının hedeflendiğini belirtti.

“TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK BİR KAZANIM”

Projeye verilen desteğin yalnızca BUÜ için değil, Türkiye’nin CERN araştırmalarındaki görünürlüğü açısından da büyük önem taşıdığını vurgulayan Şahin, “Elde edeceğimiz sonuçlar hem genç araştırmacıların yetişmesine hem de dünya çapındaki dedektör teknolojilerine yenilikçi katkılar sunmamıza zemin hazırlayacak” dedi.

BUÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bilgin Osman da projede görev alan ekibi tebrik ederek çalışmalarında başarılar diledi.