Kırık sonrası rehabilitasyon

Yetişkin bir insanda kemik sayısı yaklaşık olarak 206 adet olarak bilinmektedir. Kemiklerimizin organlar vasıtasıyla hareketi sağlama, bedeni dik tutma ve organları koruma gibi görevleri bulunmaktadır. Günlük aktivitelerimizde önemli bir yere sahip olan kemiklerimiz aynı zamanda kırılgan bir yapıya sahiptir. Zaman içerisinde düşme, çarpma gibi çeşitli etkilerle kemiklerde kırılma ve çatlama gibi durumlarla karşı karşıya kalabiliyoruz.

Kırığın bulunduğu bölgeye göre iyileşme süresinde hareketsizlik gerekebilir. Hareketsizlikten dolayı ise eklem sertliği, kas erimesi (atrofi) gibi sorunlar ortaya çıkabilir ve bu aşamada kırık rehabilitasyonunun amacı fonksiyonelliğin tekrar kazandırılmasıdır.

• Bunları önlemek veya etkilerini en aza indirmek için fizyoterapi uygulamalarına mümkün olan en kısa sürede hemen başlanmalıdır.

Adams (1983), kırık tedavisinin 3 temel prensibinden en önemlisinin rehabilitasyon prensibi olduğunu belirtmektedir.

1. Redüksiyon her zaman gerekli olmayabilir,

2. Tespit, immmobilizasyon her zaman gerekli olmayabilir,

3. Rehabilitasyon her zaman gereklidir.

REHABİLİTASYONUN AMAÇLARI

• Kırık uçların iyi bir pozisyonda sağlam bir şekilde kaynaması,

• Görünüm ve mekaniksel olarak düzgün olması,

• Eklem sertliklerinin ve kas atrofilerinin olmaması,

• Fonksiyonların tam restorasyonun sağlanması ve hastanın kırık geçirdiği segmenti günlük yaşamında kısıtlamasız tam kullanımının sağlanması,

• Kırık uçların iyi bir pozisyonda sağlam bir şekilde kaynaması,

• Görünüm ve mekaniksel olarak düzgün olması,

• Eklem sertliklerinin ve kas atrofilerinin olmaması,

• Fonksiyonların tam restorasyonun sağlanması ve hastanın kırık geçirdiği segmenti günlük yaşamında kısıtlamasız tam kullanımının sağlanması.

KIRIK TEDAVİSİNDE FİZYOTERAPİSTİN ROLÜ

Multidisipliner ekibin bir parçası olarak çalışmak

• Hastayı değerlendirmek ve ihtiyaçları belirlemek,

• Hastanın tedavi programını belirlemek,

• Hastaya uygulanacak tedaviyi ve tedavinin amaçlarını anlatmak,

• Solunum fonksiyonlarını korumak, devam ettirmek,

• Hastayı mümkün olan en kısa sürede bağımsız hale getirmek için rehabilite etmek,

• Olası komplikasyonlardan haberdar olmak ve ortopediste haber vermektir.

TERAPATİK EGZERSİZLER

Egzersiz programının amaçları;

• Fonksiyonunu

• Performansını

• Eklem hareketini

• Yürüyüşünü

• Kas kuvvet ve enduransının yaralanma öncesi seviyesine getirmektir.

EGZERSİZLER

• Pasif normal eklem hareket egzersizleri,
• Aktif yardımlı egzersizler,
• Aktif egzersizler,
• Dirençli egzersizler,
• Germe egzersizleri,
• İzotonik egzersizler,
• İzometrik egzersizler,
• İzokinetik egzersizler,
• Endurans egzersizleri,
• Denge egzersizleri,
• Proprioseptif egzersizler,
• Fonksiyonel veya işe özgü egzersizlerdir.

AĞRI KONTROLÜ

Ağrı kontrolünde;

• Hasta kontrollü analjezi yöntemi,

• Sıcak-soğuk uygulamalar,

• Elektrofiziksel ajanlar (TENS, enterferansiyel akım, diadinamik akımlar, akupunktur),

• Masaj,

• Gevşeme egzersizleri,

• Periferik sinir blokajları ve ağrıya yönelik ilaçlar kullanılmaktadır.

ÖDEM KONTROLÜ

Ödem kontrolünde;

• Akut dönemde soğuk uygulamalar kronik dönemde ekstremite elevasyonda iken sıcak uygulamalar,

• Ekstremitenin kalp üzerinde pozisyonlanması (elevasyon),

• Kompresif elastik bandaj uygulamaları,

• CPM uygulaması,

• Distal eklemlerin aktif NEH egzersizleri,

• Aralıklı pnömatik basınç (intermitant pneumatic compression) uygulamaları,

• Whirlpool,

• Dolaşımı artırmaya yönelik elektrofiziksel ajanların kullanımı gibi yöntemler kullanılmaktadır.