Doğu Karadeniz Bölgesi Haberleri - Son Dakika Doğu Karadeniz Bölgesi Haber Güncel Gelişmeler

21 uçak iniyor: Karadeniz'in incisine Arap turist akını

Doğu Karadeniz Bölgesi'nin turizm destinasyonları bakımından en zengin tarihi ve doğal güzelliklere sahip Trabzon'a gelen Arap turistler havalimanında yoğunluk oluşturuyor. Son yıllarda ilginin giderek arttığı Trabzon bugünlerde en yoğun günlerini yaşıyor. Körfez ve Ortadoğu ülkelerinden Trabzon Havalimanına dış hatlardan günde yaklaşık 12 ülkeden direkt uçak seferleri yapılırken, bu ülkeler arasında ağırlıklı olarak Körfez Ülkeleri yer alıyor. Kuveyt, Amman, Sharjah, Jeddah, Riyad, Dammam, Muscat, Doha, Bahreyn, Dubai ve Abu Dhabi gibi ülkelerden her gün Trabzon'a uçuşlar yapılırken, Körfez ülkelerinden gelenler özellikle yaylaları tercih ediyor. Turizm sezonu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan TÜRSAB Doğu Karadeniz Bölge Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Tuna, Trabzon Havalimanı'nda dış hatlara inen uçak sayısının 21 olduğunu belirterek, “Trabzon'a geçen sene 1 Temmuz 2023'de 15-16 uçak iniyordu bugün 21 uçak olarak iniyor. Fakat bu hem acentelerimizin hem otellerimizin doluluk oranlarına yansımıyor. Bununla alakalı bakıldığında bunun birçok nedeni var. Özellikle kayıt dışı tesislerimizin bölgedeki fazlalığı bugün 2 bin rakamları konuşuluyor. Bunlar çok korkunç rakamlar. Bu bağlamda bizim sektör olarak memnuniyetle karşıladığımız Bakanlığımızın aldığı bir kanun tasarısı var. Ama bu memnuniyet sanırım yerel yönetimlerde de idarelerde çok memnuniyetle karşılandığını düşünmüyorum. Bugün gelin görün denetimler bir o kadar etkisiz. Bugün çok basit işte ilk denetleme 100 bin, ikinci denetleme 500 bin, üçüncü denetleme de 1 milyon olarak bu açıklanmış. Ama maalesef sahada bunun karşılığını göremiyoruz” dedi. Trabzon'da konaklayan turistlerin günübirlik turları tercih ettiğini kaydeden Tuna, “Trabzon özeline baktığında Uzungöl turizm destinasyonlarından bir tanesi. Çal mağarası olsun, Hıdırnebi olsun işte bugün Batum, Ayder kullanılan birçok destinasyon. Bu bağlamda mesela Ordu'da çok güzel yatırımlar yapılıyor. Günübirlik Ordu turları var. Tabii ki misafirlerimiz buralar tercih ediyorlar. Misafirler Trabzon konaklasa bile günübirlik turlar buralara yapılıyor. Bugün Batum turu ile günübirlik olarak gidip gelinebiliyor. Giresun, Rize, Ordu bu bağlamda günübirlik olarak kullanılıyor” şeklinde konuştu. “TÜRSAB'TAN BAŞKA DENETLEME YAPAN BİR KURUM YOK” Doğu Karadeniz turizmini değerlendiren Tuna, “Gerçekçi olursa çok iç açıcı görmüyoruz. Rakamlar ortada. Her yıl yüzde 20-30 bandına varan artışlar söz konusu ama bir o kadar da gerileme var. Bugün işte Temmuz ayındayız. Şehrin kalabalığı ortada. Otellerin doluluk oranları ortada. Ama inşallah düzeleceğini ümit ediyoruz. Bununla alakalı da aslında birçok etken var. Biraz yerele de girersek şöyle bir örnek vereyim. 2 yıl önce bizim turizm konseyimiz vardı. Bu konseyi kapattık. Bunun yerine Bakanlık talimatıyla beraber Trabzon Tanıtım Ajansı kuruldu. Bu kurum 14 aydan beri toplantı yapmıyor. Şimdi 2 tane kültür yolu festivali geçirdik. Toplantı yapmadık. Sonuçlar ortada. Çok emek var. Çok şey yapılmış. Yani bakıldığında ama bir o kadar da eksik bir o kadar da yetersiz. Niye? Şehirle birleştiremiyoruz. Bu bağlamda yine şöyle bir örnek vereyim. Trabzon'da bir şeyleri düzeltmeniz gerekiyor. Nedir bu? Otel denetlemelerini konuşuyoruz. Şu anda saha da net olarak söylüyorum TÜRSAB'tan başka denetleme yapan bir kurum yok. Bizde iki tane personelimizle beraber sahada denetleme yapmaya çalışıyoruz. Kayıt dışı çok fazla. Bu kayıt dışı derken illa tesis olarak baz almayın. MA plakalı araçlarla insanlar tur yapıyor. Bugün havalimanının durumu ortada. Bunları birleştirecek, düzeltecek olan bizleriz. Nedir bu? Hep beraber ortak akılla aynı masanın etrafında oturup bu turizmi yönetmeniz gerekiyor” diye konuştu. “KAYIT DIŞINI KONUŞMAK BİLE İSTEMİYORUM” Trabzon'a gelen turistlerin konaklaması sürelerini yükseltmek için yatırımların yapılması gerektiğinin altını çizen Tuna, “Arap turistler şehrimizi ve bölgemizi tercih ediyorlar. Fakat bunu daha fazla nasıl yukarı çıkarabiliriz? Daha fazla nasıl onların burada konaklama sürelerini nasıl yükseltebiliriz? Bunları yıllar önce yapmamız gerekiyordu. Yani geldiğimiz noktada bir turist işte Uzungöl'e gitti. Ayder'e gitti. Sonuç eğlenebileceği bir lokasyon var mı? Onlara zaman geçirebileceğiniz lokasyonlar var mı? Bunların yatırımlarını yapıyor muyuz? veya özel sektöre yaptırabiliyor muyuz? Bunları konuşmamız gerekiyor. Ordu ne yaptı? Çok güzel yatırımlar yapıyor. Belli atraksiyon alanları oluşturmuş. Müşteri istiyor, takip ediyor. Biz Trabzon'da neden bunu yapamıyoruz? Yıllardan beri Trabzon'da bir fuar alanımız yok. Bir eğlence merkezimiz yok. Biz bunu konuştuğumuz zaman yıllardan beri hep şu var. Gülcemal yapılacak oraya yönelecek. Gülcemal ne zaman bitecek. Trabzon'da turizmde sürdürebilirliği konuşuyoruz. Sadece Orta Doğu olarak bakmamamız gerek. Bugün Trabzon şehrinin fuar ve kongre merkezi yok. Şehrimizde fuar ve kongre merkezi yapamıyoruz. Yok. Neden yapamıyoruz? Bir proje var. Armada projesi bekliyoruz sonuçlanacak. Kaç yıl geçti? Burada bu kadar yatırım var. Kayıtlı 250 otelden bahsediyoruz. Kayıt dışını konuşmak bile istemiyorum. Maalesef 60 güne bu yatırımları sığdırmamamız gerekiyor. Şehrin yöneticileri, yatırımcıları hep beraber bir araya gelip bunu ortak akılla beraber güç birliğiyle beraber çözmemiz gerekiyor. İnşallah iyi adımlar atarız” ifadelerini kullandı. Trabzon'a birçok ülkeden yabancı turist geldiğini belirten Tuna, “Yunanistan'dan da geliyorlar. Almanya'dan, Fransa'dan direkt uçuşlar var. Ama bu biraz gurbetçi özelinde. Sümela ve Kızlar Manastırımız var. Tercih ediliyor. İnşallah sayıları artar. Sezon olarak ta bakıldığında Yunanistan'ın sezonu şehrimize aslında işte Ocak ve Haziran aylarında daha çok tercih ediyorlar. Ama bunları işte bizim çeşitlendirmemiz gerekiyor. Sadece Ortadoğu yeşilimiz, mavimiz çok güzel değil. Farklı alternatifler, farklı pazarlara şehrin bileşenleriyle, yöneticileriyle, yatırımcılarıyla dediğim gibi ortak akılda buluşup yeni pazarlara açılmamız gerekiyor. İnşallah sürdürülebilir olur diye düşünüyorum” dedi. Öte yandan Trabzon'a geçtiğimiz yıl yerli ve yabancı olmak üzere toplam 1 milyon 319 bin 299 kişi ziyaret etmişti. 2022 yılına göre yüzde 38 artan turist sayısının 706 bin 532 yabancı, 612 bin 767 de yerli turist olmuştu. Kente gelen turistler de yoğunluklu olarak Uzungöl, Sümela Manastırı, Sera Gölü, Çal Mağarası, Şahinkaya, Boztepe, Ganita ve Ayasofya Camisi'ne ilgi göstermişti.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde büyük tehlike!

Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki bungalov tesis trendi giderek büyümeye devam ederken, çay ve fındık bahçelerinin kesilerek bungalovların inşa edildiği bölgede kaçak işletme sayılarından artış yaşanıyor. Ortadoğu ve Körfez ülkelerinden son yıllarda Doğu Karadeniz Bölgesi’ne gösterilen ilgi turizmde çeşitliliği arttırdı. Doğal güzellikleri ile ünlü bölgede sayıları giderek artan otellere bungalovlar da eklendi. Yıllardır geçimini çay ve fındık ile sağlayan bölge halkı bahçelerde söküme giderek turizme yönelirken, plansız ve kontrolsüz yapılar tehlikeyi de beraberinde getirdi. Rize Valisi İhsan Selim Baydaş, dün Rize'nin Ardeşen ilçesinde konuyla ilgili yapılan toplantıda tehlikeye dikkat çekerek gün geçtikçe sayısı hızla artan bungalovlarla ilgili “Dere yatağı içinde olanlar var. Taşkın sahası içinde olanlar var. Heyelan sahası içinde olanlar var. Bunlarla ilgili tespitlerimizi yapıyoruz. Bizim bungalov yapılarına veya ilave alternatif turizm yapılarına ihtiyacımız var. Biz bu ihtiyacımızı hukuki ruhsatlı zeminde gidermenin yollarını açacağız. Onların nereye konulabileceği, nereye konulamayacağı yasal sınırlarla belli” açıklamasında bulundu. Vali İhsan Selim Baydaş gibi Trabzon Otelciler Birliği Başkanı Mustafa Aksu da yaşanan soruna dikkat çekerek “1-2 yıla kalmaz çok kötü sonuçlar doğuracaktır. Çünkü kapasitenin fazlası her zaman zarardır” ifadelerini kullandı. Bungalov turizminin Rize’den başladığını belirten Trabzon Otelciler Birliği Başkanı Mustafa Aksu, kontrolsüz ve sağlıksız büyümenin 1-2 yıla kalmaz çok kötü sonuçlar doğuracağını söyledi. Kapasitesinin fazlasının her zaman zarar olduğuna dikkat çeken Aksu, “İnsan vücudu bile fazlasını aldığı zaman her şey zarardır. Evet bungalov turizmi Rize’de daha çok Trabzon'da ise çok fazla gitmedi ama gördüğüm kadarıyla tüm çay bahçeleri kesilip bungalov yapılıyor. Tabii ki turizm büyürken dengeli ve seviyeli büyümesi lazım. Her yere, her ortamda illa bir turizm işletmesi açmak zorunda değiliz. Yani ben büyük bir tehlike olarak görüyorum. Orada büyük yatırımcılar, marka oteller var. Bu konuda özellikle markaların zarar görmesiyle şehrimiz de zarar görür. Yani düşünün ki bugün yarın tüm marka oteller bu bölgeden çekilirse hem iskan olarak hem de marka değeri olarak bölge zarar görecek" dedi. Bungalovların otellere göre çok ucuz olmadığını da ifade eden Aksu, “Fiyat olarak aslında çok ucuz da değiller. Aslında bakıldığı zaman şöyle şimdi benim mesela bir oda maliyetim misal olarak bin lira. Benim o maliyetimin içerisinde vergi var, her şey var. Yani benim bir oda odanın bana maliyeti 800-900 liraya geliyor. Ama o kişilerin hiçbir maliyeti yok. 5 kişiyle kocaman otel işletebiliyorlar. 7-8 yıl önce gelen Arap sektörümüz, Orta Doğu sektörü üst seviyeydi. Aslında bakıldığı zaman evet 6 kişi bir evde kalıyor. Diyor ki 6 kişi bir otelde kalsak üç tane oda alacaklar. Bizim şuan fahiş fiyatlarımızda yok. Çünkü inanın ki bizim giderimizle otelden aldığımız gelir aslında inanılmaz küçük farkları oldu. Bu da zarar. Fiyat derken şu anda Trabzon'da o oteller uçuyor diye bir şey yok. 200-300 liraya kahvaltılı kalacak oteller oldu. Çünkü işletmeci ne yapsın? Yani etrafı devamlı kaçaklarla dolu olan bir yerde ne yaşatacağını düşünerek de kendini kurtarmaya çalışıyor. Bunun yanında bu kayıt dışı tesislerde Allah göstermesin herhangi bir olay, yangın, sel, heyelan veya cinayet gibi olaylar olduğu zaman bunun vebalini kim verecek? Ayrıca bu tesisler kayıt dışı olduğu için vergisi kaydı da yok” şeklinde konuştu.

Maliyetler arttı, çay makasları tarih oldu!

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çay hasadını yapacak işçi maliyetleri artınca çay kesme motorlarına ilgi de arttı. Doğu Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 200 bin üretici 800 bin dekar alanda çay hasadını sürdürüyor. Bir çok üretici çay hasadında çalışacak işçilerin de maliyetlerin artması nedeniyle çay kesme motorlarını yoğun olarak kullanmaya başladı. İlk olarak benzinli olarak üretilen çay motorları Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) tarafından çayın üzerinde egzoz kalıntıları bıraktığı gerekçesiyle yasaklandı. Bu kez benzinli çay motorları yerini elektrikle şarj olan ve aküler ile çalışan çay toplama motorlarına bıraktı. İlk etapta aküleri sırtta taşınan ve kablo vasıtası ile eldeki ay toplama kısmına elektrik verilen motorlar şimdilerde yerini daha kullanışlı çay motorlarına bıraktı. Giderek küçülen ve üreticileri çay makası derdinden kurtaran makineler Artvin, Rize ve Trabzon illerinde giderek yaygınlaşmaya başladı. Geleneksel yöntem olan çay makasları da kimi üreticiler tarafından rafa kaldırıldı. “İŞÇİYE GEREK DUYMUYORUZ” Çay toplama motorlarının yaygınlaşmasıyla işçilere olan ihtiyacın giderek azaldığını ifade eden çay müstahsili Ayşe Kutlu, “Sezonumuz başladı. Biz de 'Bismillah' diyerek çaylıklara girmeye başladık. Çayın gelişi şuan güzel gözüküyor. İnşallah böyle devam eder. Tekrar böyle giderse güzel bir verim alırız. Çay toplama motorları ile toplama yapıyoruz. Bu benim için rahatlık, daha kolay oluyor. Elimde fazla yorulmuyor. Çay üreticileri yabancı işçilerin istediği fiyatı veremiyor. Herkes almıyor ama alan da oluyor. Çay toplama motorları ile çay toplamak benim için artık çok kolaylaştı. Herkes için kolaylaştı. Rahat topluyoruz çok yorulmuyoruz ve işçiye de gerek duymuyoruz. Yabancı işçiler de Türkiye'ye girmez. Paramız da bizde kalır” ifadelerini kullandı. “HERKES KENDİ İŞİNİ KENDİ YAPIYOR” Makinelerle çay toplamanın eski makaslara göre daha kolay olduğunu söyleyen Murat Kutlu, “Havaların güzel gitmesi, iklim şartları ve 10 günde yağan yağmurla birlikte güzel bir çay sezonu bekliyoruz. Normalde biz sezonu ay sonu bekliyorduk. Havaların güzel olmasıyla çay erken geldi. Güzel de bir fiyat açıklanırsa, bizim içinde güzel bir sezon geçer. Çay makasları daha zor oluyor. Makinelerle çay toplamak daha kolay. Yorucu olmuyor. Bizim fazla bir çayımız olmadığı için biz makasla kendi kendimize zaman geçiriyoruz. Herkes kendi işini kendi yapıyor. İmece usulü oluyor. Bence yabancı işçiler gelmesinler. Doların ülkemizde çok yüksek olması nedeniyle işçilerin beklediği fiyatı veremiyoruz. Onlar da artık bizi tercih etmiyor” dedi. “ÇAY TOPLAYICILARI İÇİN BU MAKİNELER VELİNİMET” Çay motoru satışı ve tamiri gerçekleştiren Rizeli esnaf Musa Uzun ise vatandaşların çaylarını makas yerine artık motorlarla kesmeye başladığına vurgu yaparak “Vatandaşlar çay toplamak için acele ettiği için eski tip makasları umursamıyor. Teknolojiye de ayak uyduruyor. Bu yeni tip makinelerle çay toplamak çok kolay oluyor. Vatandaş da iş yükünü azaltarak hızlı hızlı çayını topluyor. İlk başta acemilik yaşıyorlar ama biraz daha eli alıştığı zaman makasla 250-300 kilo toplayacaksa makineyle beraber 500-600 kilo topluyor. Vatandaşın iş yükü düşüyor, yoğun rağbet var” diye konuştu. ÇAY MOTORU ÇIKINCA ‘TORBA SEKTÖRÜ' OLUŞTU Çay toplama motorlarının yaygınlaşmasıyla toplanan çayın konulduğu bez torbalar için de ayrıca bir sektör oluştu. Çay makaslarına takılı olan torbalar elektrikli çay motorlarına entegre edilemeyince tek elle kullanıldığı için ağırlık olmaması nedeniyle basit bir hazne ile çaylar bir torbada toplanıyor. Plastik su boruları ile basit bir şekilde yapılan kasnağa dikilen bez torbalar üreticilerin çay toplama sırasında işinin kolaylaşmasına imkan sağlıyor. Teknolojinin ilerlemesiyle yeni ürünlerin ortaya çıktığını dile getiren Rizeli esnaf Ebubekir Daloğlu “Şuanda 1-2 senedir piyasaya giren bir torbadır. Motor için çok kullanışlıdır. Şu anda rağbet bunlarda. En iyi şekilde tasarlanıp hizmet veriyoruz. Yeni torbalar piyasaya çıktı. Artık bezi su borusuyla Rize usulü teknolojiyle yeni bir torba ürettik” dedi. “MAKAS HER ZAMAN MAKASTIR” Makasların vatandaşlar için vazgeçilmez olduğunu da sözlerine ekleyen Daloğlu, “Makassız da olmaz. Motorun peşinden makas geliyor. Vatandaş ikisine de rağbet gösteriyor. Genellikle motor daha önde. Yaşlılar motoru tercih ediyor. Bir sete girdiği zaman 15 dakikada seti bitirebiliyor. Makasla daha uzun sürüyor. Makas her zaman makastır. Motor biter makas bitmez. Şu an 350 TL'den 600 TL'ye kadar makas var” ifadelerini kullandı.