Türkiye'nin doğusunda bağımsızlığını korumasına yardımcı olan savaşlar: Doğu Cephesi Savaşları

Bu cephede savaşlar, birçok farklı nedenden dolayı gerçekleşmiştir.

Başlıca nedenler şunlardır:

1. Ermeni Devleti'nin Kurulması:

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Ermeniler, kendi devletlerini kurmak için girişimlerde bulunmaya başladılar.

Bu amaçla, Doğu Anadolu Bölgesi'nde toprak taleplerinde bulundular ve bu bölgedeki Türkleri tehdit etmeye başladılar.

2. Kars ve Ardahan'ın İşgali:

Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi ile birlikte Kars ve Ardahan, Ermeniler tarafından işgal edildi.

Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlaması ile birlikte, bu bölgelerin geri alınması önemli bir hedef haline geldi.

3. Sevr Antlaşması:

Sevr Antlaşması, Ermenilere Doğu Anadolu Bölgesi'nde önemli topraklar veriyordu.

Bu antlaşmanın kabul edilemezliği nedeniyle, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Doğu Cephesi'nde de savaşlar yapıldı.

Diğer nedenler:

Bölgedeki Kürt aşiretlerinin isyanları

Sovyetler Birliği'nin bölgedeki emelleri

Bölgedeki Fransız işgali

GENEL BİLGİLER

Tarih: 1920-1922

Yer: Doğu Anadolu Bölgesi ve Güney Kafkasya

Taraflar:

Türk Kurtuluş Savaşı Kuvvetleri: Kazım Karabekir komutasındaki 15. Kolordu ve Kâzım Dirik komutasındaki 3. Kolordu

Ermeni Ordusu: Korgeneral Movses Silikyan komutasında

Kızıl Ordu: 11. Kızıl Ordu

SAVAŞIN ÖNEMLİ OLAYLARI

24 Eylül 1920: Kars'ın Gümrü Antlaşması ile geri alınması

28 Kasım 1920: Gümrü Muharebesi'nde Türk ordusunun zaferi

16 Mart 1921: Aleksandropol Antlaşması ile Gümrü'nün Türkiye'ye bırakılması

2 Aralık 1921: Kızıl Ordu'nun Kars ve Ardahan'ı ele geçirmesi

26 Şubat 1922: Moskova Antlaşması ile Kars ve Ardahan'ın Sovyetler Birliği'ne bırakılması

SAVAŞIN SONUÇLARI

Bu cephede 1920-1922 yılları arasında savaşlar yaşanmış ve savaşın birçok önemli sonucu olmuştur.

Başlıca sonuçlar şunlardır:

1. Kars ve Ardahan'ın Geri Alınması:

Doğu Cephesi'nde kazanılan zaferler neticesinde Kars ve Ardahan 1920 yılında Türk kontrolüne girmiştir.

Bu durum, bölgedeki Türk egemenliğinin sağlanmasına ve Ermeni tehdidinin ortadan kaldırılmasına katkıda bulunmuştur.

2. Ermeni Devleti'nin Kurulmamasının Önlenmesi:

Doğu Cephesi'nde Türk ordusunun zaferi, Ermeni Devleti'nin kurulma planını başarısızlığa uğratmıştır.

Bu durum, Türkiye'nin toprak bütünlüğünün korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

3. Moskova Antlaşması:

Doğu Cephesi'ndeki savaşlar, 1922 yılında Moskova Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona ermiştir.

Bu antlaşma ile Kars ve Ardahan'ın Sovyetler Birliği'ne bırakılması kararlaştırılmıştır.

4. Milli Birliğin Güçlenmesi:

Doğu Cephesi'nde kazanılan zaferler, milli birliğin ve beraberliğin güçlenmesine katkıda bulunmuştur.

Bu durum, Kurtuluş Savaşı'nın diğer cephelerinde de başarı kazanılmasını kolaylaştırmıştır.

Diğer sonuçlar:

Bölgedeki Kürt aşiretlerinin isyanlarının bastırılması

Fransız işgalinin sona ermesi

Bölgedeki Türk egemenliğinin ve güvenliğinin sağlanması

Türkiye, Moskova Antlaşması ile Sovyetler Birliği ile geçici bir barış sağlamıştır.

SAVAŞIN ÖNEMİ

Doğu Cephesi Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli bir cephesidir.

Bu cephede kazanılan zaferler, Türkiye'nin doğusunda bağımsızlığını korumasına ve toprak bütünlüğünü sağlamasına yardımcı olmuştur.