Bursa İznik’teki 2 bin yıllık Roma Tiyatrosu’nda yeni keşifler

Bursa’nın tarihi zenginliklerinden biri olan ve 2 bin yıllık geçmişe sahip İznik Roma Tiyatrosu’nda arkeolojik kazılar heyecan verici bulgularla devam ediyor.

Yaklaşık 10 dönümlük alanda, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle İznik Müze Müdürlüğü’nün başkanlığında, Bursa Büyükşehir Belediyesi desteğiyle yürütülen kazılar, tiyatronun batı kısmında yeni keşifler sağladı.

1980’li yıllardan beri sürdürülen kazılar, 2016’dan itibaren Dokuz Eylül Üniversitesi arkeoloji ekibinin katkısıyla kesintisiz devam ediyor.

Mart 2024’te büyük çoğunluğu tamamlanan restorasyon çalışmaları sonrası ziyarete açılan tiyatronun çevresindeki alanlarda ise arkeologların çalışmaları hız kesmeden sürüyor.

Önemli Yapısal Bulgular Tespit Edildi

Kazı başkanı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aygün Ekin Meriç, bu yıl tiyatronun batı kısmındaki en dış alanda önemli yapısal unsurların keşfedildiğini aktardı. Kazılarda, antik dönemde tiyatroya giriş ve çıkışın sağlandığı yollar, mermer döşemeler ve kanalizasyon sistemine ait kalıntılar bulundu.

Prof. Dr. Meriç, İznik Roma Tiyatrosu’nun Anadolu’daki en özel yapılar arasında yer aldığını belirterek, “Tiyatro, düz bir alanda tamamen tonozlarla inşa edilmiş ve 3 katlı olarak 24 metre yüksekliğe sahip. 10 bin kişilik kapasitesiyle İmparator Trajan döneminde yapılmış, Anadolu’daki eşsiz bir eser” dedi.

Roma’dan Bizans ve Osmanlı’ya Tarihin Katmanları

İznik Roma Tiyatrosu, sadece Roma döneminin değil, Bizans ve Osmanlı’nın da izlerini taşıyor. Prof. Dr. Meriç, tiyatronun 4. ve 5. yüzyıllarda dini amaçlarla kullanıldığını, özellikle İznik Konsili’nin toplandığı 325 yılında önemli toplantılara ev sahipliği yaptığını anlattı.

Tiyatronun sahne binasında bulunan ve üstü kapatılabilen deliklerin, toplantıların yapıldığı geçici çatılar için kullanıldığı tahmin ediliyor. Ayrıca, tiyatronun çeşitli dönemlere ait fresk, haç ve kilise işaretleri barındırdığı, bu yönüyle Anadolu’daki en erken Hristiyanlık örneklerinden biri olduğu vurgulandı.

Osmanlı döneminde tiyatro alanına inşa edilen 10 adet seramik fırını da burada bulunan tarih katmanlarına ayrı bir zenginlik katıyor.

Gelecek Projeler ve Ziyaretçi İlgi

Prof. Dr. Meriç, tiyatronun doğu ve batı girişlerindeki sütunlu galerilerin restorasyonunun planlandığını, bu alanların resepsiyon salonu gibi kullanıldığını ve ilerleyen yıllarda ziyaretçilere açılacağını belirtti. Ayrıca, sit alanında bulunan ve 11-13. yüzyılda inşa edilmiş kiliselerin çevresinde yer alan mezarlık alanlarının da kazılarının 2026 yılında yapılması planlanıyor.

Mart 2024’te ziyarete açılmasından bu yana 90 binden fazla ziyaretçi ağırlayan İznik Roma Tiyatrosu, hem tarih severlerin hem de kültür turizmi açısından bölgenin önemli çekim merkezlerinden biri olmaya devam ediyor.