Petrol fiyatlarında Trump etkisi

ABD'de Donald Trump'ın yeniden göreve gelmesiyle petrol piyasalarında dalgalanmalar yaşanıyor. Başkanlık koltuğuna oturmadan önce belirsizliklerin etkisiyle 81,75 dolara kadar yükselen Brent petrol, 12 Ağustos 2024'ten bu yana en yüksek seviyesini test ettikten sonra 13 Ocak haftasını 79,87 dolardan kapattı.

Ancak Trump'ın göreve başlamasıyla birlikte petrol üretimini artırmaya yönelik başkanlık kararnameleri, piyasada düşüşe yol açtı. 20 Ocak haftasında Brent petrol %3 değer kaybederken, Batı Teksas türü (WTI) petrol de aynı dönemde %3,7 düşerek 74,38 dolara geriledi.

FED VE TİCARET POLİTİKALARININ ETKİSİ

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz oranlarını sabit tutma kararı ve Washington'un diğer ülkelere yönelik gümrük vergisi tehditleri, petrol fiyatlarını aşağı yönlü baskıladı. Brent petrol 27 Ocak haftasında %1,2 düşerek 76,30 dolara, WTI ise %1,3 azalarak 73,40 dolara geriledi.

Trump yönetiminin İran’a yönelik petrol ticareti yaptırımları ise arz endişelerini gündeme getirse de, piyasadaki genel düşüş eğilimini tersine çeviremedi. 3 Şubat haftasında Brent petrol %2,3 kayıpla 74,53 dolara, WTI ise %3,5 düşerek son altı haftanın en düşük seviyesine indi.

ÇİN, İRAN VE RUSYA FAKTÖRÜ

Çin ekonomisine dair olumlu beklentiler, ABD'nin İran’a yönelik politikaları ve Trump yönetiminin Venezuela'ya karşı olası yaptırımları piyasada hafif bir toparlanma sağlasa da, Trump-Putin görüşmesinin Rusya-Ukrayna savaşını bitirme çabası olarak yorumlanması, fiyatların dört hafta üst üste düşmesine neden oldu.

Bu süreçte Brent petrol 10 Şubat haftasında 77,02 dolara kadar yükselse de haftayı %0,2 düşüşle 74,40 dolardan tamamladı. WTI ise %0,2 değer kaybederek 70,71 dolara geriledi.

UZMANLARDAN BEKLENTİLER

Kpler Kıdemli Petrol Uzmanı Homayoun Falakshahi, piyasadaki toparlanmanın Çin ekonomisinden gelen pozitif veriler ve Trump yönetiminin politikalarıyla ilişkili olduğunu belirterek, bu yükselişin kalıcı olmayacağı görüşünü paylaştı:

"Fiyatlardaki artışın uzun vadede devam etmesini beklemiyoruz. Avrupa ve Asya’daki rafineriler bakım nedeniyle devre dışı kalacak, bu da fiziksel ham petrol talebini azaltarak fiyatları baskılayacak."

Öte yandan, OPEC+’ın üretim artışlarını nisan sonrasına ertelemesi durumunda fiyatların yukarı yönlü hareket edebileceği belirtilse de, Brent petrolün 80-85 dolar seviyesini kolayca aşmasının beklenmediği ifade edildi.

PİYASALARDA "BEKLE VE GÖR" STRATEJİSİ

Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli, uluslararası petrol piyasasının 2024’ün ikinci yarısından itibaren zayıf seyrettiğine dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu:

"Piyasa oyuncuları Çin talebine karşı temkinli. Arz tarafında OPEC+ taahhütlerine sadık kalırken, Trump yönetiminin politikaları belirsizlik yaratıyor. ABD'nin Paris İklim Anlaşması'ndan çekilmesi, büyük petrol üreticilerini memnun etti. Ancak ABD’nin petrol üretimini artırma politikası, piyasaya daha fazla arz geleceği sinyali verdi."

Barkeshli, bu nedenle piyasaların "bekle ve gör" politikasına yöneldiğini ve OPEC+’ın üretim tavanları konusunda dikkatli adımlar attığını sözlerine ekledi.