Rusya'dan uzayın barışçıl kullanımı tasarısına veto

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, üye devletlere uzay programlarını uluslararası hukuka uygun şekilde yürütme ve silahlanma yarışını önlemek amacıyla uzayın barışçıl kullanımına katkıda bulunma çağrısı yapan karar tasarısını oylamak üzere bir toplantı gerçekleştirdi. Rusya ve Çin, ABD ile Japonya tarafından sunulan ve Türkiye tarafından da desteklenen uzayın barışçıl kullanımına ilişkin tasarıda “sadece nükleer silahların ve kitle imha silahlarının değil, her türlü silahın uzaya yerleştirilmesinin yasaklanmasına” yönelik değişiklik yapılmasını talep ederken, talep yeterli oy sayısına ulaşılamadığı için reddedildi.

TEMSİLCİLER ARASINDA VETO TARTIŞMASI

Tasarı için yapılan nihai oylamada Rusya “veto” hakkını kullanırken, Çin ise “çekimser” kaldı. 13 üye ise “lehte” oy kullandı. Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzia, karar tasarısının kapsamının “kısıtlı ve siyasi” olduğunu ve tasarının tüm devletlerin görüşlerini yansıtmadığını belirterek uzaya hiçbir silahın yerleştirilmemesi gerektiğini söyledi.

Nebenzia, değişiklik talebi ve vetonun nedeninin de bu olduğunu vurguladı. ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield ise Rusya'nın uzaya nükleer silah yerleştirme niyeti olmadığını açık bir şekilde beyan ettiğini hatırlatarak, “Eğer kurallara uyuyorsanız, neden onları teyit eden bir kararı desteklemiyorsunuz? Ne saklıyor olabilirsiniz?” diye sordu. Bunun üzerine Nebenzia, “Biz sadece kitle imha silahlarının değil, her türlü silahın uzaya yerleştirilmesinin yasaklanmasını istiyoruz. Ama siz bunu istemiyorsunuz. Aynı soruyu ben de size sorayım. Neden?” ifadelerini kullandı.

BM’DE DAİMİ ÜYELERİN VETO HAKKI BULUNUYOR

15 üyesi bulunan BM Güvenlik Konseyi’nde, ABD, Çin, İngiltere, Fransa ve Rusya daimi üye olarak yer alıyor. Daimi üyelerin konseyde veto hakkı bulunuyor. 10 geçici üye ise iki yıllık bir süre için seçiliyor.