Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Türkiye raporunu açıkladı

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Marta Kos tarafından duyurulan 2025 Genişleme Paketi, Türkiye'ye ilişkin son değerlendirmeleri içeriyor. Kos, jeopolitik ortamın hızla değiştiği bu dönemde Türkiye'nin Karadeniz bölgesinde de aynı stratejik çıkarlara sahip kilit bir ortak olduğunu vurguladı. Raporda son iki yılda ticaret, güvenlik ve göç gibi alanlarda Yüksek Düzeyli Diyalogların yeniden başladığı belirtilirken, katılım müzakerelerinin 2018'den bu yana durma noktasında kaldığı hatırlatıldı.

Raporda, AB ve Türkiye ilişkilerinin, Kasım 2023’te belirlenen "aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir" yaklaşımı doğrultusunda ilerleme kaydettiği belirtildi. Türkiye, AB kriz yönetimi misyonlarına ve Bosna-Hersek'teki Althea AB Kuvvet Harekatı’na en büyük asker katkısı sağlayan AB dışındaki ülke olmaya devam etti. Türkiye'nin AB entegrasyon sürecinden sorumlu kurumlarının yeterli personele sahip ve etkili olduğu tespiti yapıldı.

Ancak AB Komisyonu, demokratik standartlar, hukukun üstünlüğü ve temel haklara saygı konularındaki eleştirilerini korudu. AP Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor ise Türkiye'nin bir aday ülke olduğunu hatırlatarak, AB'nin genişleme önündeki oybirliği engellerini kaldırması gerektiğini savundu.

Göç: Türkiye'nin özellikle İran sınırını denetleme ve koruma kapasitesini güçlendirdiği bildirildi. Rapora göre, 2025'in ilk yarısında Türkiye'den AB'ye gelen düzensiz göçmen sayısı, geçen yıla göre üçte birden fazla düşüş göstererek 15 binden az gerçekleşti. Türkiye’nin 2,7 milyon sığınmacıya ev sahipliği yapma çabaları takdir edildi.

Dış Politika: Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşında arabuluculuk rolünü sürdürdüğü ve Montrö Sözleşmesi’ni kararlılıkla uyguladığı vurgulandı. Ancak, Türkiye'nin dış politikasını AB ile uyumlu hale getirme konusunda çok az siyasi irade gösterdiği eleştirisi de raporda yer aldı.

Orta Doğu: Türkiye'nin İsrail'in eylemlerini sertçe eleştirdiği, Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda açtığı soykırım davasını desteklediği ve Hamas'ı terör örgütü olarak görmediği kaydedildi. Türkiye'nin ateşkes çabalarına yapıcı bir şekilde katkıda bulunduğu ve uluslararası bir istikrar gücüne katılmaya hazır olduğu belirtildi.

Raporda, "Türkiye işleyen bir piyasa ekonomisi oluşturmada oldukça ileri bir noktadadır" tespiti yapıldı. Sıkı para politikasının enflasyonu düşürmede etkili olduğu ancak seviyenin halen yüksek kaldığı belirtildi. Türkiye'nin FATF gri listesinden çıktığı ve kara para aklamayla mücadelede kapasitesini güçlendirmeye devam ettiği vurgulandı. Öte yandan, rekabet gücünü artırmak için eğitimin iş gücü piyasasına uyarlanması ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi tavsiye edildi.