Tarihi Hanlar Bölgesi'nin simgesi...Koza Han

Onur KIZILKAYA

Son dönemde restorasyon çalışmalarıyla gündeme gelen Koza Han, Osmanlı Padişahı II. Bayezid tarafından 15. Yüzyıl'da mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak yaptırılmıştır. Ulu Cami ile Orhan Camii arasında kalan kısımda yer alan Koza Han, Tarihi Hanlar Bölgesi'nin kalbi konumundadır. Osmanlı döneminin kervansaray mimarisinin günümüze ulaşan en nadide eserlerinden olan Koza Han, çevresindeki dükkanlarla da önemli bir ticaret merkezidir. Ortasında yapılan altı şadırvanlı olan mescit de, Koza Han'ın mimarisine değer katmaktadır. Anıtsal giriş kapısı Bursa'nın simgelerinden biridir ve Tarihi Hanlar Bölgesi'nin en önemli değerlerindendir.

Yapıldığı tarihten itibaren adından da anlaşılacağı üzere ipekçiliğin merkezi konumunda bulunan Koza Han'da, halen daha bu ticaret faaliyeti sürdürülmektedir. Bursa'nın dünya çapındaki önemli tekstilcilerinin çıkış noktası olan Koza Han'da halen daha bu firmaların işyerleri bulunmaktadır.

Koza Han'ın avlu kısmında çay bahçeleri ve ticarethaneler bulunmaktadır. Yapıldığı dönemde idari bölümler ve konaklama alanları olarak kullanılan üst katta ise günümüzde ipekçiler, hediyelik eşya dükkanları, çeyiz malzemeleri satan mağazalar ve gümüşçüler yer almaktadır. Koza Han'ın zemin katında 45, üst alt katta ise 50 oda yer almaktadır.

TURİSTLERİN UĞRAK YERİ

Koza Han günümüzde de evlilik alışverişi yapanların mutlaka uğradığı alışveriş merkezlerindendir. Tarihi yapısıyla yerli ve yabancı turistleri çeken Koza Han, İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından da ziyaret edilmiştir.

RESTORASYON ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR

1671-1672 ve 1685 yıllarında tamirat gören Koza Han,  1950'lere doğru da büyük ölçüde restorasyondan geçirilmiştir. Son olarak; Koza Han'da Büyükşehir Belediyesi tarafından sürdürülen restorasyon çalışmaları kapsamında avludaki baskı beton uygulamaları sökülüp tarihi dokuya uygun olarak yerine 550 metrekare doğal kırma granit küp taş uygulaması yapılacak. Yine 525 metrekare mucartalı bazalt taşı uygulaması gerçekleştirilecek. Çay ocağı ve kafeterya işletmelerinin Han avlusuna olan sınırlarını belirtmek ve avluya olan işgaliyeleri engellemek için yine tarihi dokuya uygun olarak ahşap çiçeklik üniteleri ve oturma birimleri yapılacak. Böylelikle işletmelerin düzensiz bir şekilde avluyu kullanmaları engellenmiş olacak ve ortak kullanım alanları, masa, sandalye ve şemsiye üniteleriyle standart bir görünüm ortaya çıkacak.

HUMMALI ÇALIŞMA DEVAM EDİYOR

Yapılan çalışmalarla ilgili açıklamada bulunan Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, "Bir taraftan kamulaştırıp, yıkım işlemlerini yapıyoruz. Bir taraftan da Hanlar Bölgesi içerisindeki belirli noktaların tadilatları, tamiratları ve restorasyonları devam ediyor. 2021 yılında da bu hummalı çalışmalar devam edecek. İnşallah 2022 yılında pırıl pırıl hem Çarşıbaşı Meydan projemize, hem de etrafı kötü binalardan arındırılmış bir Hanlar Bölgesi'ne kavuşacağız" bilgisini paylaştı.