Orhangazi'nin gizli lezzeti: Duvalı tatlısı

Bursa’nın Orhangazi ilçesinde sadece tek bir dükkânda üretilen ve tarifini yalnızca baba-oğulun bildiği "Duvalı" tatlısı, eşsiz lezzetiyle il sınırlarını aşarak ününü duyurdu. Şehir dışından özel olarak sipariş edilen ve her kaşığında farklı bir deneyim yaşatan bu gizemli tatlının sırrı, yıllardır özenle korunuyor.

Tatlının mirasçısı İrfan Çiftçi, bu lezzet yolculuğunun 1997 yılında annesi ve babasının çıktığı yürüyüş sırasında başladığını anlattı. “O zamanlar dükkanımızda sadece köfte ve kavurma vardı. Akşamları yürüyüşe çıkan annemle babam herkesin dondurma yediğini görünce ‘Biz neden farklı bir şey yapmıyoruz?’ dediler. Sonra denemelere başladılar. Az geldi, çok geldi derken sonunda bu tatlı ortaya çıktı” diyen Çiftçi, “Ne tavuk göğsü, ne muhallebi, ne keşkül, ne de kaymak… Her kaşıkta farklı bir şey hissediyorsunuz ama aslında hiçbiri değil. Herkes bir şeye benzetiyor ama neye benzediğini tam çözemiyor.” ifadelerini kullandı.

ADI GİBİ TADININ DA HİKÂYESİ VAR

Bursa’nın Orhangazi ilçesine özgü "Duvalı" tatlısının ismi kadar ortaya çıkış hikayesi de oldukça dikkat çekici ve ilginç bir anekdota dayanıyor. Başlangıçta "doğal tatlı" olarak anılan bu eşsiz lezzetin günümüzdeki "Duvalı" ismini alması, baba-oğulun yaratıcılığının ve mizahının bir ürünü.

Tatlının sırrını yalnızca babası Orhan Usta ve kendisinin bildiğini anlatan İrfan Çiftçi, bir gün yaşanan olayı şöyle dile getiriyor: "Bir gün bir müşteri, tatlının tarifinin peşine düşerek mutfağa girmeye çalıştı. Babam Orhan Usta, bu durumu fırsat bilip olayı espriye vurdu." Orhan Usta, ocağın altını kapatıp kazanın başında dua etmeye başlayınca, müşteri şaşkına döndü ve "Ne yapıyorsun usta?" diye sordu. Orhan Usta ise gülümseyerek, "Tatlımın duasını okuyorum" yanıtını verdi.

Bu esprili diyalog kulaktan kulağa yayıldı ve tatlı kısa sürede "dualı tatlı" olarak anılmaya başlandı. Hikaye o kadar benimsendi ki, dükkândaki kartvizitlerin üzerine bile "Duayı almadan bu tatlıyı yemeden gitmeyin" notları yazıldı. Böylece tatlının adı kalıcı olarak "dualı tatlı" olarak kaldı.

Ancak tescil sürecinde "dua" kelimesinin marka olarak alınamaması üzerine, yaratıcı bir dokunuşla "Duvalı" ismi ortaya çıktı. Bu küçük değişimle tatlı, hem hikayesini korudu hem de Orhangazi'ye özgü tescilli bir lezzet haline geldi.

İSTANBUL’DAN TAKSİYLE SİPARİŞ VERENLER VAR

Duvalı tatlısı, Bursa dışındaki tatlı severlerin de radarına girmiş durumda. Çiftçi, özellikle İstanbul’dan gelen yoğun talepten söz ediyor: “Burada günde bin tatlı satıyorsak, sekiz yüzü İstanbulluya gidiyor. Hatta bir seferinde Ayhan Akman’a özel taksiyle gönderildi. Fatih Terim, Emre Belözoğlu, Acun Ilıcalı gibi isimler de bu tatlıdan tatma fırsatı buldu.”

Ancak pandemi sonrası kargo sistemindeki aksaklıklar nedeniyle şehir dışına gönderimler azalmış. “Bozulmasın diye artık çok nadir gönderiyoruz. Tatlının tazeliği bizim için çok önemli.” diyen İrfan Çiftçi, taleplere rağmen lezzetin bozulmaması için fabrika üretimine sıcak bakmadıklarını ifade etti.

ÇAKMALARINA DİKKAT! GERÇEK LEZZET ORHANGAZİ’DE

Bursa’da ve başka şehirlerde tatlının taklitleri çıksa da, Duvalı’nın özgün tadı kolay kolay yakalanamıyor. “Bazı ev hanımları yapmaya çalışıyor, neredeyse tutturuyorum diyenler var. Ama püf noktası bizde. Hafif, sütlü ve her kaşıkta değişen tadıyla farkını ortaya koyuyor.” diyen Çiftçi, tatlının sırrının detaylı tarifte değil, ustalıkta gizli olduğunu söyledi.

ŞUBELEŞME PLANI SINIRLI OLACAK

Çiftçi, talepler doğrultusunda tatlıyı daha fazla kişiye ulaştırmak istediklerini ancak şubeleşme konusunda temkinli davrandıklarını belirterek şu sözleri söyledi: “İmalathaneyi yeniledik, makine aldık. Şube açmak istiyoruz ama işin ruhunu kaybetmek istemiyoruz. Fazla şube lezzeti kaçırıyor.”

HER KAŞIKTA FARKLI HER LOKMADA UNUTULMAZ

Tadı muhallebiyi, sütlacı, dondurmayı ve keşkülü andıran ancak hiçbirine tam olarak benzemeyen Duvalı tatlısı, hafifliği ve benzersiz aromasıyla deneyenlerin damağında iz bırakıyor. Orhangazi’deki küçük dükkânda başlayan bu tatlı hikâyesi, şimdi Türkiye’nin dört bir yanından tatlı severleri kendine çekmeye devam ediyor. Her kaşığı bir bilmece gibi olan Duvalı tatlısı, Bursa’nın gastronomi zenginlikleri arasında gizli kalmış bir hazine adeta. Ve bu hazineyi çözmek isteyenler için yol Orhangazi’den geçiyor.