Bursa'da lisanssız hurdacılar geri dönüşüm adı altında tehlike saçıyor

Bursa’nın dört bir yanına kontrolsüz şekilde yayılan lisanssız hurdacılar, geri dönüşüm kavramını adeta tehdit haline getirdi. Mahalle aralarında kurulan, çoğu zaman merdiven altı diye tabir edilen tesislerde, çevre ve insan sağlığı açısından son derece riskli uygulamalar sürdürülüyor.

Denetim dışı şekilde çalışan bu tesisler, özellikle kablo ve plastik gibi malzemeleri yakarak içindeki değerli metalleri elde etmeye çalışıyor. Ancak bu yöntem, ciddi hava kirliliği ve yangın riskine yol açıyor.

"HER HURDACIDA BİR YANGIN VAR"

Doğayı ve Çevreyi Koruma Derneği (DOĞADER) Başkanı Murat Demir, merdiven altı geri dönüşüm uygulamalarının doğayı açıkça zehirlediğine dikkat çekerek, “Kente yukarıdan baktığınızda her hurdacıda bir yangın var. Bu artık sadece bir çevre sorunu değil, aynı zamanda can güvenliği meselesidir” dedi.

Demir açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

“Bursa zaten sanayi ve trafik yoğunluğu nedeniyle havası kirli bir şehir. Buna bir de kontrolsüz şekilde çalışan hurdacılar eklendi. Özellikle kablodan bakır elde etmek için yapılan yakma işlemleri doğrudan havaya zehirli gaz salıyor. Bu tesislerde geri dönüştürülebilecek pek çok malzeme olmasına rağmen, sadece bir değerli maddeye odaklanılıyor. Bu anlayışla geri dönüşüm değil, doğaya zarar yapılmış oluyor. Artık bu yaklaşımın terk edilmesi ve modern geri dönüşüm tesislerinin zorunlu hale getirilmesi gerekiyor.”

EKONOMİYİDE TEHLİKEYE SOKUYOR

Geri dönüşüm sektöründe faaliyet gösteren Gökhan Dursun ise konunun sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik bir tehdit olduğunu vurguladı. Türkiye'de 2000'li yıllardan bu yana yasal bir çerçeveye oturtulan geri dönüşüm faaliyetlerinin, sürdürülebilir ekonomi açısından büyük önem taşıdığını hatırlatan Dursun, “Biz bu işi kayıt altında, standartlara uygun şekilde yapıyoruz. Ancak lisanssız hurdacılar, kayıt dışı ekonomiye katkı sağlıyor ve bizimle kıyaslanamaz” dedi.

Dursun, kayıtlı geri dönüşüm firmalarının, atığın kaynağından başlayarak tekrar sanayiye kazandırılmasına kadar geçen süreci, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yönetmelikleri çerçevesinde yürüttüğünü vurguladı. “Biz bir anlamda döngüsel ekonomi için çalışıyoruz. Fakat mahalle arasında çalışan hurdacılar bu sistemi baltalıyor” diye ekledi.

"BURSA'DA PLANLAMA EKSİKLİĞİ BÜYÜK PROBLEM"

Dursun’un dikkat çektiği bir diğer önemli konu ise şehir planlamasındaki eksiklikler oldu. Bursa'da lisanslı geri dönüşüm tesisleri için belirlenmiş bir alan bulunmadığını belirten Dursun, “Bugün Türkiye’de hemen her ilde geri dönüşümcüler sitesi varken, Bursa’da bu yok. Hurdacılar mahalle aralarına sıkışmış durumda. Bu da hem denetim eksikliğine hem de güvenlik risklerine yol açıyor” dedi.

Bursa Hurdacılar Odası'nın son 5 yıldır bu konuda adım attığını ve hurdacıları bir araya toplayacak bir kooperatif kurduğunu belirten Dursun, sürecin hâlâ tamamlanamadığını ifade etti. Dursun, yerel yöneticilere çağrıda bulunarak, “Bu kontrolsüz ve tehlikeli yapının artık sona erdirilmesi gerekiyor. Bursa, modern geri dönüşüm tesislerine acilen kavuşmalı” dedi.

MODERN TESİSLER ŞART, DENETİM ARTMALI

Bursa’da yaşanan bu kontrolsüz geri dönüşüm faaliyetleri, yalnızca çevresel bir sorun değil; aynı zamanda halk sağlığı, şehir güvenliği ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından da büyük bir tehdit oluşturuyor. Uzmanlar, geri dönüşüm faaliyetlerinin lisanslı ve kontrollü ortamlarda yapılması gerektiğini vurgularken, Bursa gibi büyük bir sanayi şehrinde artık plansızlığın son bulması gerektiği konusunda hemfikir.