Verimli toprağı geri kazanmalıyız

Murat SEVİNÇ

Bursa Büyükşehir Belediyesi bağlı şirketlerinden Bursa Kent Yapı İmar Bilişim Enerji ve Ticaret Anonim Şirketi (BURKENT) Genel Müdürü Mustafa Karakoç ile Bursa'nın hafriyatı konusunda merak edilen konuları konuştuk. Önce sigortacılık olarak kurulan ama daha sonra faaliyet alanı değiştirilen BURKENT şu an Bursa'nın hafriyat işlerinin en üst kuruluşu. Bursa gibi büyük bir şehirde her gün çeşitli inşaatlar ile ilgili yapılan kazılardan çıkan hafriyatların döküleceği alanların belirlenmesi ve bunlar içinde geri dönüşüme tabi olanların ayıklanması başlı başına ve ciddi bir iş olarak önümüzde duruyor. Bu konu ile ilgili olarak Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe'nin işin başına ehil bir isim getirmesi son derece faydalı oldu. Geçmiş yıllarda Refah Partisi, Fazilet Partisi ve AK Parti'den belediye meclis üyeliği yapan ve Yıldırım Belediyesi Teknik Başkan Yardımcılığı görevini de ifa eden Mimar Mustafa Karakoç şimdi BURKENT Genel Müdürü olarak görev yapıyor. Kendisi ile BURKENT'in faaliyetlerini konuştuk.

BURKENT NEDİR?

Sayın Karakoç, Büyükşehir Belediyesi bağlı şirketlerinden BURKENT halk tarafından pek tanınan ve bilinen bir kurum değil. Bize kurumunuz hakkında bilgi verir misiniz?

Şehirde yapılan binaların kazılarından çıkan toprağın belediyenin göstermiş olduğu ruhsatlandırılmış depolama sahalarına sevki organizasyonu, gelen toprağın seçilip sıkıştırılarak doğaya geri kazandırılması ve bunların kaydının tutulması işi bizim başlıca uğraşı alanımızı oluşturur. Meselâ; şu an inşaatı sürmekte olan T2 Tramvay Hattını ele alacak olursak; bu hattın inşaatından çıkan topraklar bizim gösterdiğimiz bir sahaya dökülüyor. Bunun gibi daha birçok inşaattan çıkan hafriyatlar için durum aynıdır. Bunlar başıboş bir şekilde sağa sola dökülmesini önlüyoruz. Eğer kaçak olarak döken varsa bunlara da ceza kesiyoruz.

VAHŞİ DEPOLAMAYA SON!

Hafriyatçılık da başlı başına bir iş kolu. Bu konuda özel firmaların da olduğunu biliyoruz. Peki size gelen hafriyatlar belli başlı kaç kategoriye ayrılıyor?

Tabii ki bu çok önemli bir konu. Gelen hafriyatları cinslerine göre kategorize ediyoruz. Mesela İnşaat enkazları var. Onları ayrı bir alana döküyoruz.  Normal kazıda çıkan toprakları ise aynı alanda farklı bir yerde topluyoruz. Beton asfalt atıklarını ise makinelerle kırıp tekrar alt yapı malzemesi olarak satıyoruz. Normal hafriyat toprağının tonunu 4,5 TL'ye alıyoruz. Geri dönüşüm olanları ise 3,25 TL'ye alıyoruz. Daha önce bu işler "Vahşi depolama" diye tabir edilen usulle doğaya terk ediliyordu. Şimdi ise Şubat 2017'den bu yana işlenerek değerlendiriliyor. Meselâ, Kestel'de yapılan su fabrikasının zeminini sağlamlaştırmak için bizden malzeme alınmıştır. 8 sahada beş tane kantarımız var. Günde 500-600 kamyon civarında hafriyat geliyor. Bunun haricinde tarım yapan kişilere de toprak desteği veriyoruz.

Bu gelen hafriyatları başka ne şekillerde değerlendiriyorsunuz?

Mesela Akçağlayan Evleri'nin kurulduğu alanın zemininde kullanıldı. Diğer taraftan Kestel Burhaniye'de Palyeleme yaparak toprağın kaymasını engelliyoruz. Daha sonra da buraya ağaç dikeceğiz. Demirtaş Çöplüğü yanında arıtma sahası çamurlarının rehabilitasyonunu yapıyoruz.

HAFRİYATIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ

Hafriyat dökülmesini için uygun olarak tespit ettiğiniz kaç sahanız var?

Akçalar, İğdir, Ümitalan, İkizce açık durumdadır. Burhaniye'de iki bölümümüz var. Bunlardan birisi geri dönüşüm tesisi diğeri ise normal saha olarak faaliyette bulunmaktadır. Geri dönüşümü daha cazip hale getirmek için daha düşük fiyata alıyoruz. Altyapı firmaları için geri dönüşüm malzemelerini yüzde 40 oranında kullanma zorunluluğu getirdik.

Her gün yüzlerce kamyon hafriyat alıyorsunuz. Bunlar için yer bulma sorun olmuyor mu?

Tabii ki sorun oluyor. Bursa'da İstanbul'daki gibi büyük alanlarımız yok maalesef. Bursa'da açılan alanların çoğu iki yılda doluyor. Ama bazı sahalarımız ise iki ayda doluyor. Bursa Büyükşehir içindeki tüm sahaları meclis kararı ile artık BURKENT adına alınıyor. Bademli'deki alanımız iki ayda doldu. 4 binin üzerinde kamyonla 135 bin tonluk malzeme geldi. Ama burayı daha sonra tarıma kazandırdık. Bu yapılan işlemler neticesinde hem hafriyatçı hem tarımcı kazanıyor. Neticede de Bursa kazanmış oluyor.

BURSA'DA 150 HAFRİYAT FİRMASI VAR

İnşaatlardan çıkan hafriyatın size geliş süreci nasıl işliyor?

Önce inşaat yapacak olan kişi bir hafriyatçı ile anlaşıyor. Bursa'da 150 tane hafriyat firması var. Hafriyatçı sizinle anlaştıktan sonra bize geliyor. Biz onunla anlaşma imzalıyoruz ve hafriyat için ona takip fişi veriyoruz. Sizden malzemeyi alan hafriyatçı bizim gösterdiğimiz alanlara gelip döküyor. Müşteri yıl içinde istediği zaman hafriyatını gelip dökebiliyor.

Hafriyat işi sürekli bir iş. Yer bulmak zor olmuyor mu? Daha ne kadar alana ihtiyacınız var?

Yeni yönetmelikle beraber 4 kurumdan bu konuda görüş alıyoruz. Devlet Su İşleri'nden, Milli Parklar'dan, Çevre Şehircilik Müdürlüğü'nden, Müzeler ve Doğal Hayatı Koruma Müdürlüğü'nden. Sonra da Orman Müdürlüğü'ne yer tahsisi için başvuruda bulunuyoruz. Onların belirlediği parayı Büyükşehir Belediyesi yatırıyor. Yer teslimi yapılarak izin belgesini alıyoruz.