Bursa’nın çöpü bile artık kıymetli

Çöp kelimesinin sözlükteki karşılığı şöyledir:

“İşlevini yitirmiş ve kullanılamaz her türlü materyal.”

Ancak…

Günümüzde –gerekli yatırımlar yapıldığı takdirde- bu tanım geçerliliğini yitirmiş durumda.

Şöyle ki…

Artık çöpten enerji elde edilebiliyor.

***

Nasıl mı?..

Çöplerin toplanma noktalarında çürümesiyle, yüksek oranda metan içeren bir gaz ortaya çıkıyor.

Havaya karıştığında çevre kirliliğine neden olan bu gazdan ise elektrik üretilebiliyor.

***

Yukarıdaki kısa ama faydalı bilgiden sonra, gelin Bursa’nın çöp durumuna göz atalım…

Nüfusu 3 milyonu geçen şehrimizde kişi başı ortalama günlük 1,1 kilogram çöp ortaya çıkıyor.

Bu hesaba göre Bursa’nın günlük toplam çöp yükü 3 bin 500 tonu buluyor.

Gözünüzde canlanması için, bu miktarın yılda 7 tane futbol stadyumu doldurduğu örneğini vermek isterim.

***

Şu anda günlük 1,1 kilogram olan çöp tutarı, 2000’li yılların başında 800 gram olarak hesaplanmaktaydı.

Nüfus artışı ve yaşamsal alışkanlıklarımızdaki değişimler dikkate alındığında bu rakamın 2035’te 5 bin 500 tona, 2050’de ise 8 bin 900 tonlara çıkması bekleniyor.

***

Günümüzde enerjinin önemi malum.

Bu noktada gerekli adımları atan Avrupa, yine bir taşla iki kuş vurmayı başarıyor.

Kıtada, atıklardan enerji üreten 500’ün üzerinde tesis mevcut.

Türkiye’de ise bu konuda henüz işin başındayız.

Atıklarını enerjiye dönüştüren sadece 10 civarında ilimiz bulunuyor.

***

Bursa’da da bu anlamda sevindirici adımlar atılıyor.

Büyükşehir Belediyesi Doğu Bölgesi Entegre Katı Bertaraf Tesisinde ilk biyogaz tankının devreye alınmasıyla enerji üretimi başladı.

Tesisten, yılsonuna kadar 12 megavat enerji üretimi sağlanacak.

Bu da yaklaşık 75 bin konutun elektrik tüketimine denk geliyor.

***

Doğtaş ve Kelebek Mobilya markalarıyla bilinen Doğanlar Holding'in enerji alanındaki yatırımlarından biri olan İnegöl’deki tesis, yap-işlet-devret yöntemiyle hayata geçirildi.

20 yıl işletme hakkı bulunan şirket, tesise yılsonuna kadar toplam 40 milyon dolarlık yatırım yapacak.

***

Hafta başında, Başkan Alinur Aktaş ile birlikte bu önemli tesisi gezme fırsatı bulduk.

Hepimizin merak ettiği detay ‘çevre’ meselesiydi.

Tesis haricinde etrafta en ufak bir çöp birikintisine rastlamadık.

Araçlarla tesise gelen tüm atıklar, balyalı ve düzenli bir şekilde diziliyor.

Günlük bin 200 ton çöpü işleyecek kapasitedeki tesisin içine girmediğiniz takdirde ‘etrafında veya yakınında’ herhangi kötü bir koku almıyorsunuz.

Çöp havuzunun üstü kapatılarak koku sorununa çözüm üretilmiş.

***

Bursa’yı çöp toplama konusunda iki bölgeye ayırdıklarını belirten Başkan Aktaş, Doğu bölgesindeki 8 ilçenin (Yıldırım, Gürsu, Kestel, Yenişehir, İnegöl, İznik, Orhangazi, Gemlik) atıklarının burada enerjiye dönüşeceğini kaydetti.

Bu yolla elde edilecek maddi kazanç ise yılda 50 milyon TL’yi bulacak.

***

Bursa’da çöp denildiğinde akıllara ilk gelen yer Hamitler’dir.

Önceleri şehrin dışında kalan bu bölge, artık yaşam alanlarının hemen kıyısında duruyor.

Başkan Alinur Aktaş, sadece bulunduğu alanı değil, çevresindeki 7 mahallede yaşayan 170 bin insanı olumsuz etkileyen Hamitler Çöplüğü’nün (Yenikent Katı Atık Depolama alanı) de artık ortadan kalkma vakti geldiğini ifade etti.

Bu noktada…

Şehrin batı yakasının çöplerini enerjiye dönüştürecek bir entegre katı bertaraf tesisinin hayata geçirilmesi düşünülüyor.

Proje hayata geçtiğinde Hamitler Çöplüğü de botanik parka dönüşecek.

***

Malum…

Bursa’da, böyle büyük adımlar atılacağı vakit; bazı muhalif sesler de yükselmeye başlıyor.

Başkan Aktaş, bu konuda tüm dinamiklere mantıklı düşünme çağrısında bulundu.

ÇED raporu süreci ve ilgili akademik odalarla yapılacak fikir alışverişleri sonrası, batı bölgesine kurulacak tesisle ilgili detaylı bir açıklama yapılacak.

***

Şehrin çöpünün yüzde 62’sinin batı bölgesinden çıktığı bilgisine bakıldığında, bu tesisin ne kadar elzem bir yatırım olduğu ortada.

Her geçen yıl daha da artan çöp yükünün, enerjiye dönüşerek sağlıklı bir şekilde bertaraf edilmesi adında bir an önce adım atılması gerektiği kanısındayım.

Batı bölgesinde kurulacak ‘katı bertaraf tesisine’ olumsuz bakanlara ise bir tavsiyem var…

Hamitler ve çevresinde sıcak bir yaz gecesi geçirip, orada yaşayan vatandaşların neler çektiğine şahit olsunlar.

Tabi bir gece o kokuya dayanabilirlerse…