Hava Durumu

Çaresizlik de öğrenilir

Yazının Giriş Tarihi: 07.07.2020 07:30
Yazının Güncellenme Tarihi: 07.07.2020 07:30

Bugün size bir deneyden bahsetmek istiyorum. Bu deneyde köpekleri 3 gruba ayırmışlar.

1.gruptaki köpeklere şok verilmiş ve şoktan kaçmaları engellenmiş.

2.gruptaki köpeklere şok verilmiş ve kaçabilmelerine de imkân tanınmış.

3.gruptaki köpekler ise şoka maruz bırakılmamışlardır.

Deneyin ikinci aşamasında bütün köpeklere şok verilmiştir ve köpeklerin şoktan kaçabilmeleri bariyeri atlamalarına bağlıdır.

3.gruptaki köpekler, şok verildiği anda bariyerden atlayarak şoktan kurtulabilmişlerdir.

2.gruptaki köpekler de aynı şekilde bariyerden atlayarak şoktan kaçınabilmişlerdir.

1. gruptaki köpekler ise şok verildiği anda strese girip sağa sola koşturmaya başlamışlar ve sonrasında yere uzanarak şoku yaşamaya devam etmişlerdir. Yani şoku kabul etmişlerdir.

Psikoloji de ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK olarak kayıtlara geçer bu durum.

İnsan hayatına uyarladığımızda karşımıza çıkan ilk kelime ise umutsuzluktur. Problemlerle karşılaşıldığında yaşanan umutsuzluk, çözüme dair inancın yitirilmiş olması, çaresiz hissetme ve depresyon... Çok kere üniversite sınavlarına girmiş ve başarısız olmuş öğrencilerde, iş hayatında üst üste başarısızlık yaşamış insanlarda ya da her hareketi, her girişimi eleştirilmiş, düşünceleri önemsenmemiş, ne yaparsa yapsın anne - babasının 'gözüne girememiş', bolca fiziksel ve duygusal şiddete maruz kalmış, yaptığı en küçük hata da bağırmalar işitmiş çocuklarda gözlemlenir 'öğrenilmiş çaresizlik'.

Şoka maruz kalma, şoktan kaçamama, şoku kabul etme ve özgüven eksikliği...

  • "Hayır" diyemez böyle çocuklar.
  • Bağımlı ilişkiler geliştirirler.
  • Her alanda başkalarına ihtiyaç duyarlar.
  • Sosyal ortamlara girmekten çekinirler.
  • Düşüncelerini söyleyemezler.
  • Beceriksizlik, suçluluk, utanç önde gelen duygularındandır.
  • İçe kapanıktırlar.

Yalnız çocukken değil, öğrenciyken, iş hayatında, birine eş olduğunda, anne - baba olduğunda, nine - dede olduğunda da devam eder bu problemli davranış, duygu ve düşünceler.

Fakat geri dönüşü olmayan bir yol değildir bu. Hayat bir yolculuktur. Eksisiyle, artısıyla hayat bizim hayatımızdır. Yaralandıysak ebeveynlerimiz ve çevre tarafından, kendimizi onarmanın bir yolunu bulmalıyız. 'Beni böyle yetiştirmişler' kolaycılığına kaçmamalıyız.

İstemeden de olsa yaraladıysak evlatlarımızı, öğrencilerimizi, hayatlarına dokunduğumuz bütün çocukları, çaresizliği öğrettiysek onlara,  işte tam da şu an bir U dönüşü yapma vakti.

  • Sımsıkı sarılın onlara. Yalnızca var oldukları için sevin onları. Koşullara bağlamayın sevginizi. Çalışkan olduğu için, temiz olduğu için, sözünüzü dinlediği için değil yalnızca varolduğu için sevin. Ve hissettirin.
  • Başarılarını görün, tebrik edin. 
  • Başarısız olduğu alanlarda eleştirmek, aşağılamak yerine destek olun. Herkes her konuda başarılı olamaz bunu da unutmayın.
  • Sorumluluk vermek, ona güvenildiğinin göstergesidir. Sorumluluklar verin.

En önemlisi de konuşurken kendi yansımanızı görecek kadar derin bakın onlara. Dinlerken, dünyanın en yetkili insanı konuşuyormuş gibi dikkatli, özenli dinleyin. İşte o zaman şifasını bulur çocuk.

Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.