Binlerce yıllık kültürel miras ve medeniyet birikimi olan Anadolu coğrafyasında kurulu olan Türkiye Cumhuriyeti devleti bulunduğu lokasyonun güzellik ve kolaylıklarının keyfini yaşarken adeta bahsi geçen durumun diyeti olarak da birtakım sorunlarla zorunlu olarak yüz yüze kalıyor.Yani bu topografya üzerinde barınmanın avantajları olduğu kadar dezavantajları da vardır.
Türkiye bulunduğu konum itibariyle sosyo-ekonomik evrimle süreçlerini büyük ölçüde tamamlamış zaman,mekan ve insan üçlemi ve değişkenlerini kendi pragmatik paradigma düzleminde statik hale getirmiş, Batı Avrasya güdümlü Avrupa kültürü ve ekonomisinin sınırdaşı olması ekonomik açıdan Türkiye için büyük bir fırsattır.
Şöyle ki; yüksek teknolojili sanayi ürünleri üretiminde yeterli ivmeyi kazanamamış Türkiye, ekonomisi üretebildiği günlük kullanım mallarını alım gücü yüksek Batı Avrasya insanına sunması hem lojistik açıdan kolay hem de az masraflı.
Türkiye güçlü ekonomilere yakın olması ve tüketim toplumlarında mesafe merkezinde olması itibariyle de birçok büyük marka ve firmanın da üretim üssü görevini üstlenmiştir.
Birkaç tane daha ekleyeceğimiz coğrafya kaynaklı artılar varken, yazımızın bir makale kadar uzun olamayacağını dikkate alarak coğrafyasının Türkiye'ye bahşettiği sorunlara değinelim:
Türkiye sınırlarının batısıyla dünya ekonomisinden en büyük payı alan refah ve huzurun vücut bulduğu yer Avrupa ile iç içe aynı zamanda bin yıldan fazladır kaynayan kazana benzeyen istikrarsız ve sorunların hiç bitmediği ''ORTADOĞU'' coğrafyasıyla koyun koyuna yaşanmaktadır. Güneydeki kıyıları enerji peşinde koşanların gözlerini dikip namlularını çevirdiği yer, kuzeydeki kıyı paydaşlarının en büyüğü Rusya kendi ''stratejik'' ortağından hakimiyet hissesi koparmaya çalışan imparatorluk mirasçısı ve şimdiki ekonomik, enerji ve askeri alanda çözüm ortağı.
Sorunlarda tam burada başlıyor, aynı anda iki hasımla ''ABD-RUSYA'' iyi geçinip hedeflerinize yürüyeceksiniz, bir yandan da Ortadoğu merkezli ülkenizi tehdit eden terör unsurlarıyla mücadele için savaş teyakkuzunda olmak zorunda kalıp bekanız için operasyonel faaliyetler yürüteceksiniz .Para ve uluslararası yatırım aklı sorunlu ve problemli yerleri sevmediğinden batı yakanızın gereği gibi davetkar, özgürlükçü , konjöktür oluşturarak ekonominizi ayakta tutmanın dinamiklerini oluşturmak zorundasınız.
Sonuç olarak; Türkiye bir yanı sorunları mimimize etmiş Avrupa, sorunları hiç bitmeyen bir yanı Ortadoğu, sorunlara gebe bir yanı Akdeniz, ABD'nin dünya jandarmalığından bekçilik rolü koparmaya çalışan çözüm ortağınız Rusya ve stratejik sorunlara Türkiye'yi gebe bırakıp stratejik ortak olduğunu iddia eden ABD bileşenlerinin ortasında düzensiz medcezirlere mecbur kalıyor.
Ülkeyi yönetenlerin yapması gereken; bir tercih hatasına düşmeden dinamik konjöktör gereği bu çok değişkenli yapının fayda ve bileşenleriyle dönemsel çözüm ortaklığı yaparak kendi hedeflerine yürürken olası muhtemel kazaların etkilerini olabildiğince azaltmaktır.