Şiddet

Çocuklara öfke duygularını, doğru davranışla ifade etmeyi öğrettiğimizde ve şiddetin kaynaklarından onları uzak tuttuğumuzda sağlıklı bir toplumun temellerini de atmış olacağız.

ÇOCUKLAR ŞİDDETİ NASIL ÖĞRENİRLER?

Sosyal Öğrenme kuramına göre insanlar her zaman bilgiyi okuyup, dinleyip işleyerek öğrenmezler. Bazen de gözlemleyerek öğrenirler. Olumlu davranışlar öğrenildiği gibi olumsuz davranışlar da gözlemleyerek öğrenilebilir. On iki yaş öncesinde olan çocuklar, şiddet sahnelerine tanık oldukça şiddeti çözüme ulaşma yolu olarak öğrenirler.

ŞİDDETİN BİRİNCİ KAYNAĞI: EKRANLAR

Çocukların oynadığı tablet ve telefondaki oyunlarının birçoğunda adam öldürerek ya da hırsızlık yaparak puan kazanılmaktadır. Vurup öldürmek gibi kötü bir fiille, puan kazanma,  çocukta vurup öldürmenin normal olduğunu kabullenmeye sebep olmakta bu da şiddete olan ilgiyi arttırmaktadır. Televizyonda çocukların izlediği haberler, diziler ve çizgi filmler çocukların şiddete alıştırıldığı kaynaklardır.

Amerikan Psikiyatri Derneği'nin (APA) web sitesinde, medyadaki şiddetin etkilerini anlatan yazısı şöyle başlamaktadır: "Tartışma bitmiştir. Son otuz yılı aşkın bir süreçte, kitle iletişimi üzerine yapılan araştırmalardaki ezici bir bulgu, medyadaki şiddet sahnelerine maruz kalmanın, çocuklarda saldırgan davranışları arttırdığı olmuştur."

İKİNCİ KAYNAK: AİLE ORTAMI

Şiddeti tetikleyen en önemli faktörlerden biri de olumsuz aile ortamıdır. Sevgi gösterilmeden ilgisiz büyüyen ve ebeveyni ile sürekli bir çatışma ortamında kalan, hakaret edilen, dövülen çocukların davranışlarında daha çok şiddet görülmektedir.

ÜÇÜNCÜ KAYNAK: AİLENİN TELKİNLERİ

Çocuklar anne babasının olaylar karşısında verdiği tepkiyi de örnek alır. Trafikte küfreden, kavga eden, en ufak gerilimde şiddete başvuran bir ebeveyn, çocuğuna "Problemlerini böyle çözebilirsin" mesajını verir. Genelde anne-babalar ve akrabaları başını masaya vuran çocuğun yanında o masaya kızar ve vururlar. Böylece çocuğa şiddeti ve öç almayı öğretmiş olurlar. Bu şekilde çocuk, en küçük duygusal yaşantılarında bile başkasını suçlamayı ve duygularını şiddetle ifade etmeyi öğrenir.

Çocukların anlattığı olaylara "Sen de arkadaşına vursaydın o zaman", "Sen de onun oyuncağını git kır" gibi sözel yönergeler veren aileler çocuklarını şiddete yönlendirmiş olurlar. Ailenin yapması gereken çocuğuna kendisini savunmasını öğretmekken,  aile farkına varmadan öç almayı öğretmiş olur. Bu durumda çocuklara "Git sen de vur demek" yerine "Kendini koru demek" daha doğrudur. Çocuk zaman içinde kendini nasıl koruyacağını öğrenecektir. Kişinin kendini koruması ayrı, öç alması ayrıdır.

Herkeste doğal olarak bulunan öfke; aktarılan, yayılan ve bulaşan bir duygudur. Öfke normal bir duygudur, ancak öfke karşısında gösterilen şiddet davranışı doğru ve normal değildir.

ÇOCUKLARIMIZIN TELEFON, TABLET VE TELEVİZYONA MARUZ KALDIKLARI SÜREYİ AZALTALIM VE ÇOCUKLARIMIZIN NE İLE OYNADIĞINA, NE İZLEDİĞİNE DİKKAT EDELİM!