Ben ve biz

Anne-babalar, çocukların hayattaki tutumları, inançları, değerleri, benlik kavramı ve kişilik özellikleri için birinci derece referans kaynaklarıdır.

Çocuklarımızın gelişen kişiliği ve benliğinde anne-baba tutumları oldukça önemli bir etkiye sahiptir. Benlik kavramı 2.yaşta gelişmeye başlar ve yirmili yaşlara doğru iyice belirginleşir. Çocuk kim olduğu, amacının ne olduğu, ne yapabileceği, nelere değer verip, inanıp bağlanacağı gibi sorularına cevap arayarak kendi kişiliğini anlayış biçimiyle benliğini oluşturacaktır.

Anne-babanın otoriter tutumu, çocuğun bağımsız bir kişilik geliştirmesine izin vermez.

İlgisiz tutum ise, çocuğu boşlukta bırakmaktadır. Çocuk savrulur ve kim çekerse oraya gider.

Demokratik tutum çocuğun kendi kendine karar verme yetkisini ve sorumluluk duygusunu geliştirir. Çocuk için iyi anne-baba tutumu, ne tam serbest, ne de tam sert ve baskıcı olmamalıdır. Uygun bir karışım olmalıdır. Tutarlı ve dengeli ilgi, sevgi çocuğun kendine saygısını ve güvenini yükseltir.

Çocuklar anne-baba, öğretmen ve arkadaş gibi kişilerin kendisine olan yakıştırmalarına göre kendini değerlendirir. Yakıştırmaları kişiliğine katar, giderek kendisini etrafının gördüğü gibi görmeye başlar. LÜTFEN çocuklarımıza tembel, ders çalışmıyor, dersleri iyi değil, sürekli telefonla oynuyor gibi yakıştırmalar yapmayınız ki çocuk bu yakıştırmaları sindirmesin.

 Çocuk kendisi ile ilgili olarak zihninde çizdiği kendi görümünü öncelikle kardeş ve arkadaşlarından öğrenir. "Yakın çevre olumlu sıfatlar yakıştırırsa çocukta olumlu bir benlik algısı gelişecektir ve çocuk aynaya baktığında güveni tam ve çevre tarafından onaylanmış bir kişilik görecektir.Çevre tarafından olumsuz sıfatlar yakıştırıldığında ise ben zaten .......yim bunu benden beklerler, bunu da yapsam bir şey olmaz, nasılsa ben işe yaramazım, dikkatsizim gibi algılar benimsenecektir. Biz çocuğumuza hangi ceketi uygun görürsek çocuk o ceketi giyecektir. Ve çocuk kendisinden memnun olmayacaktır. Olumsuz özellikleri söylenilmeyecek mi? Tabi ki söylenecek ama suçlamayla değil. Çocuğu ezerek sen şöylesin, böylesin diyerek değil! Bu davranışından rahatsız oldum ben veya biz. Sen (şöyle şöyle) taktir ettiğim özellikleri olan bir çocuksun. Buna da dikkat edebilirsen kendini daha iyi ifade edersin ve biz seni daha doğru anlarız gibi ifadelerle çocuklarımızı köşeye sıkıştıran tavırdan uzaklaşmalıyız.

Çocuğun kendisine karşı olumlu bir benlik kavramı geliştirmesi ve benlik saygısının yüksek olması için çocuğun içinde bulunduğu ailede kişiler arasındaki ilişkilerin güven verici, saygı, sevgi, hoşgörü ve esnek yaklaşımda olması gerekir. Çocuk, anne-babasıyla olumlu ilişkiler kurabilmişse yeteneklerini tanır, geliştirir ve kendi hakkında olumlu kanaatlere ulaşabilir. Olumlu benlik tutumu için olumlu ilişkiler tercihimiz olsun.