Mevsimsel beslenme rehberi

Tarımın sanayileşmesi son 50-100 yıl içerisinde gerçekleşti. Kendi yiyeceklerimizin hasadı, toplanması ve hazırlanmasına doğrudan dahil olduğumuzda mevsimlik olarak yiyoruz. Besleyici değeri düşük, toksin açısından zengin ve yüksek oranda işlenmiş gıdaların ortaya çıkması, insanlığın sağlığını daha da tehdit ediyor.

Geleneksel olarak fizyolojimiz, mevsimlik yiyecekleri yazın taze meyve ve sebzelerden oluşturup, sonbaharda enerjimizi hayvan etlerini avlamaya veya işlemeye, fındık, tohum ve çilek toplamaya ve hasadı korumaya harcamamıza göredir. Kış mevsiminde topladığımız yemişler, tohumlar, kuru baklagiller gündemimizde olacak, tüketilen yağlı etlerle kış dönemini geçirmek kolay olacaktı. Bahar dönemi ile beraber daha fazla hareketlilik ve taze bitkisel besinlerin yeniden tüketilmesi mümkün oluyor. Bu doğal beslenme şekline ise biz Paleo tipi diyoruz.

Fizyolojimiz hala mevsimlerle değişirken, birçok insanın bedenine aldığı yiyecekler yaz kış hiç değişmiyor. Gıda almak için kullanacağımız enerjiyi harcamadan yıl boyunca paketliyoruz. Ve kışın soğuk algınlığı veya gribi önlemek için yeterli ve doğru besinleri alamıyoruz.

DAMAK TADIMIZ

Mevsimsel yemek yemenin bir başka nedeni de lezzettir. Taze ve doğal olarak olgunlaşmış yiyeceklerin ayrı bir tadı ve kalitesi vardır. Örneğin uzun süre karanlıkta kalırsak görüşümüzün azalacağı gibi, damak tadımız da zayıflar. Peki ya kış sebzeleri? Tüketmediğimiz birçok kış sebzesi var. Mevsimsel olarak yemek yemek şifa sunacaktır. Yediğiniz yiyeceklerin çeşitliliğini sınırlamak yerine mevsimsel olarak tüketmek gerekir.Besin açısından zengin bazı kış sebzeleri arasında sarımsak ve soğan, yaban havucu ve tatlı patates, lahana, hardal yeşillikleri, pazı ve şalgam bulunur.Dünyada bilinen 80.000 yenilebilir bitki besin türü olduğunu biliyoruz. Üç bin kişinin ortak kullanımda, ancak bugün, endüstriyel olarak yetiştirilen yalnızca dört mahsul, dünyadaki insanların kalori alımının üçte ikisini oluşturuyor: mısır, pirinç, soya ve buğday!

İnsanlar omnivorlardır. Sağlıklı kalmak için 50 ila 100 farklı kimyasal bileşiğe ihtiyacımız var. Endüstriyellesmeden önce tek başına 1.186 çeşit ürün üretiyorken, bugün çiftlikler 350 çeşide odaklanıyor.Ekolojistler mevsimleri doğal çeşitlilik kaynağı olarak görürler. Mevsimler boyunca meydana gelen değişimler, Dünya kaynaklarının ve onları içine alan tüm yaşam formlarının dengelenmesi için gereklidir.

MEVSİMSEL YEMEK YEME REHBERİ

Peki sezonda ne var? Mevsimler dünyanın farklı yerlerinde ve hatta aynı ülkenin farklı bölgelerinde değişiklik gösterir, ancak hem özel hem de genel kılavuzlar mevcuttur.Tüm bitkiler benzer bir yaşam döngüsünden geçer: filizlenme, yapraklanma, çiçeklenme, meyve verme ve ardından nişasta dediğimiz kısmı köklerde biriktirirler. Yapraklı yeşillikler ilkbaharda en iyisidir. Brokoli "çiçeği" ve domates "meyvesi" yazın en iyisidir. Kök sebzeler, sonbahar ve kış için büyük miktarda depolanmış besin içerir. Ülkemizde bu dönemde tüketebileceğimiz sebze ve meyve listesi sizlerle:

Eylül:

Sebzeler; mantar, bamya, domates, patlıcan, pazı, barbunya, taze fasulye, kabak, kırmızı biber, dolmalık biber, havuç, sivri biber

Meyveler; karpuz, incir, üzüm, şeftali, kızılcık

Ekim:

Sebzeler; yer elması, lahana, pırasa, kırmızı turp, karnabahar, havuç, mantar, patlıcan

Meyveler; elma, armut, muz, incir, üzüm, nar, mandalina

Kasım:

Sebzeler; yer elması, kereviz, pırasa, beyaz-kırmızı lahana, Brüksel lahanası, kırmızı turp, karnabahar, havuç, ıspanak, şalgam, pancar

Meyveler; Trabzon hurması, mandalina, elma, armut, greyfurt, muz, kuşburnu, ayna, nar, balkabağı

Mevsiminde tüketeceğimiz sebze ve meyvelerle şifa dolu günler dilerim.