Ülkemizde Yaşam Memnuniyeti Araştırması (YMA) 2003 yılından bu yana TÜİK tarafından yapılmakta...
Yaşam Memnuniyeti Araştırması'nın (YMA) temel amacı; bireyin genel mutluluk algısını, toplumsal değerlerini, temel yaşam alanlarındaki genel memnuniyetini ve kamu hizmetlerinden memnuniyetini ölçmek ve bu memnuniyet düzeyinin zaman içindeki değişimini takip etmektir.
TÜİK anketlerine baktığımızda;
Çünkü uygulamaya başlayan Sağlıkta Dönüşüm Programı ile bireyler aldıkları değerden memnunlar... Ama memnuniyet sonraki yıllarda düşüyor. Yayınlanan en son ölçüm 2019 yılında yapılıyor, sonuç %67,1 ve 2020'de %63,9 civarında...
Bizde sağlık yönetimi bilim uzmanı olarak bu memnuniyetsizliğin sebeplerini değerlendirmeden önce bu setin içindeki sağlık sorulara bakmak ve neleri tespit etmeyi amaçlıyor anlamak istedik.
Araştırmanın "Mikro Veri Seti /2020" içerisinde; mutluluk, yaşam memnuniyet düzeyi, temel yaşam alanlarındaki memnuniyet, eğitim, sağlık, asayiş, adli, ulaştırma, belediye/il özel idare hizmetlerinden memnuniyet, çevre güvenliği, umut düzeyi, toplumsal baskı algısı gibi çeşitli konularda veriler yer almaktadır... (Kaynak: https://www.tuik.gov.tr/media/microdata/pdf/yasam-memnuniyeti-arst.pdf)
Mikro veri setindeki sağlık soruları...
Kamu hizmetlerinden faydalanma ve memnuniyet ölçülürken sağlık ve diğer kamu hizmetleri ile ilgili memnuniyetler karşılaştırılmaktadır. Ek 2 / Fert Veri Kılavuzundaki sağlık ile ilgili sorulara baktığımızda; ankete katılanlardan hem "sağlık" değeri hem de "sağlık hizmetinin" değerlendirilmesive "en son aldıkları sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi" farklı bölümlerde istenmektedir.
Bizde Mikro Veri Seti içindeki sağlık ile ilgili soruları, daha iyi anlayabilmek için gruplandırdık.
"Sağlık" değeri ile ilgili sorular:
Cevabı, 7 seçenekli ve "sağlık" bu sorunun seçeneklerinde var.
Cevap 6 seçenekli: Çok memnun / Memnun / Orta / Memnun değil / Hiç memnun değil / Fikri yok
Cevap 7 seçenekli: Çok memnun / Memnun / Orta / Memnun değil / Hiç memnun değil / Fikri yok ve
"Hizmeti yok"
"Sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi" ile ilgili genel sorular:
Cevap 3 seçenekli, Evet / Hayır / Fikri yok
Cevabı 8 seçenekli, SSK (4A) / BAĞ-KUR (4B) / Emekli Sandığı (4C) / Genel Sağlık Sigortası (GSS) / Banka Sandığı / Özel Sağlık Sigortası / Kendi karşılıyor / Diğer
Cevap 2 seçenekli. Evet / Hayır
Cevabı 4 seçenekli, İlgiliyim / Orta / İlgisizim / Fikri yok
Bu 3 sorunun cevabı aynı, 13 seçenekli, seçenekler arasında "sağlık" dışında Eğitim/ Yoksulluk / Hayat pahalılığı / İşsizlik / Terör / Adalet ve hukuk sistemi / İç göç / Dış göç / Asayiş / Ahlaki ve toplumsal değerlerin bozulması / Uyuşturucu ve alkol / Diğer olarak tanımlı.
"En son alınan sağlık hizmeti" ile ilgili sorular:
Cevabı 7 seçenekli. Aile Hekimi-Aile Sağlığı Merkezi / Devlet hastanesi / Üniversite hastanesi / Özel hastane / Özel poliklinik-tıp merkezi / Özel muayenehane / Çalıştığı kurum doktoru
Cevap 8 seçenekli. Zorunluluk / Bulunduğu yere yakın olması / Hizmetinden memnun olması / Tavsiye / Kuruluşta tanıdık birinin bulunması /Alışkanlıktan / Katılım payının düşük olması / Diğer
Cevap 2 seçenekli. Evet / Hayır Kırılım belki de bu noktadan sonra başlıyor.
Çünkü diğer sorular bu sorunun alt soruları olarak sıralanmış.
Ve hepsinin cevabı 3 seçenekli, , Evet / Hayır / Fikri yok
Bu değerlendirme amacımız, anketin soru içeriklerini yorumlamak değildir. Sağlık alanında çalışanlar ve konuya ilgi duyanlar için mikro veri seti içerisindeki soruları bir arada görmek istedik.
Bu sorulardan anladığımız, hastaların memnuniyet düzeylerinin düşmesinde son yapılan sağlık kurumu ziyaretleri üzerinden verilen cevaplar önemli hale geliyor.
Topluma deklare edilen rakamsal sonuç ise sorulara verilen cevaplar ile netleşiyor.