Teletıp bir başka adıyla Telemedicine; Kovid 19 sonrası talebin artacağı bir sağlık hizmeti...
Teletıp / telemedicine; aynı mekânda bulunmayan hasta ile hekimi, bilgi ve iletişim imkânları kullanılarak buluşturan, tanı, tedavi, koruyucu hekimlik, eğitim, danışmanlık verilmesi ile birlikte hasta takip edilmesi amacıyla kullanılan bir sağlık hizmetidir.
Teletıp ile telesağlık birbirlerinin yerine kullanılan kavramlar olsa da klinik sağlık hizmeti içeren durumlara teletıp denilmesi, hastalara sağlık danışmanlığı ve bilgilendirme yapılması hallerinin de telesağlık olarak adlandırılması daha doğru olacaktır.
Eski çağlarda Afrika'da, köydeki salgını ve hastalıkları, diğer köye haber vermek için duman kullanılması tele sağlık örneğidir... Telgraf ve telefonun bulunması ile iletişim araçlarının uzaktan sağlık hizmeti sunumunda kullanılmaya başlandığını görürüz. Hatta Amerikan İç Savaşında askerlere telgraf ile uzaktan bakım sağlandığını da biliyoruz...
İşte hastaya, insana faydalı, toplum sağlığını geliştiren bir uygulama, teletıp...
Günümüzde teletıp uygulamaları; üç farklı şekilde yapılmakta... Bu uygulamalar;
Sakla gönder ile teletıp uygulamalarında en başarılı ülke Türkiye...
Teletıp; Kovid 19'a kadar en çok sakla gönder uygulaması ile çeşitli radyolojik görüntülerin ve/veya çeşitli hasta tetkik sonuçlarının tanı, teşhis ve konsültasyon amacı ile gönderilmesi şeklinde kullanıldı.
Sakla gönder uygulaması; alıcı tarafın gerçek zamanlı fizik muayene yerine göndericinin anamnez, ses, bilgi ve görüntü kayıtlarının, hasta için karar verilmesi adına farklı hekimlere ulaştırılmasıdır.
Özellikle teleradyoloji, telepatoloji, teledermatoloji uygulamalarında resimleri / radyolojik görüntüleri göndermek için sakla-ve-gönder tekniği yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kovid 19 ile kullanımı dünyada artan gerçek zamanlı teletıp...
Gerçek zamanlı gönder uygulamasında video konferans yolu ile hekim ve hasta eş zamanlı görüşme yapabiliyor. Bu teknikte bir tarafta hasta ve/veya yakınıdiğer tarafta genellikle teknolojik bir hastanedeki hemşire veya doktor bulunmakta... Pandemi döneminde tüm dünyada hastaneye gidemeyen / gitmek istemeyen hastaların hekimler ile iletişim kurması adına çokça kullanıldı.
Halen geçerli olan sağlık mevzuatlarına göre ülkemizde hekimlerin online (sanal) ortamda, teletıp ile muayene yapabilmesinin izni olmadığından oluşan fiili duruma uygun mevzuat düzenlemelerinin ivedilikle yapılması kaçınılmaz gibi durmakta...
Hastaların uzaktan kontrol ve takibinde örnek bir teletıp uygulaması, Hollanda' da...
Şu da unutulmamalıdır ki; teletıp, e-sağlık / e-health ile eş anlamlı değildir. Hatta e-sağlık, teletıp uygulamalarını kapsayan bir üst başlıktır.
Hollanda örneği, ders çıkarılması gereken bir örnektir. Ülkemizde Doç. Dr. Taşkın Kılıç hocamız bu güzel örneği inceleyerek sonuçlarını paylaşmıştır.
Gelinen noktada yeni normalde sonuç olarak
Ülkemizde de başta özel sağlık kuruluşları olmak üzere bu modern uygulamayı kullanmak için yatırım yapılmalı kanaatindeyim.Yeni dönemin sağlığa erişimi artıran uygulaması teletıp olup tele tıbbın üst başlığı olan "e-sağlık nedir" hususu sonraki değerlendirme makalemizde sizlerle paylaşılacaktır...