Hava Durumu

Kovid-19 tarama testleri ile bulaşı azaltabilir miyiz

Yazının Giriş Tarihi: 02.12.2020 07:30
Yazının Güncellenme Tarihi: 02.12.2020 07:30

Hastalıkların teşhisinde laboratuvar ve radyoloji imkanları kullanılmakta...

Mart 2020'den bu yana dünyanın baş belası olan Kovid-19 teşhisinde de kullanılan testler var...

Ülkemizde de tanı ve tedavi Sağlık Bakanlığı protokollerine göre yapılmakta ve tanı Reverse Transkriptaz PCR (RT-PCR) testi ile konulmakta...

RT-PCR testini kimler test yaptırabilir?

Sağlık Bakanlığı genelgelerine göre;

  1. Profesyonel sporculara müsabaka öncesi şüphe ve taramalarında,
  2. Yurt dışı seyahat yapacak olanlara ve
  3. Sadece COVID-19 şüphesi ile sağlık kuruluşlarına başvuran kişilere yapılıyor.

Bu testler; Sağlık Bakanlığı onaylı mikrobiyoloji, tıbbi biokimya ve genetik hastalıklar tanı değerlendirme merkezlerinde yapılıyor.

Test ücretleri de Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiş tarifeye göre uygulanıyor, halen 250 TL ve üzerinde ücret alınması halinde gerekli cezai işlemler uygulanıyor.

İsteğe bağlı test yaptırmak mümkün mü?

  1. Halen geçerli mevzuata göre şikayet nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvuran dışında isteğe bağlı test yapılmıyor...

Zaten sağlık kuruluşları ve tüm sağlık çalışanları pandemi nedeniyle optimum yoğunluğa sahip olduğundan isteğe bağlı test talepleri ile de tedavi kurumları meşgul edilerek ihtiyacı olanların işlemleri geciktirilmemeli...

Buradaki kritik soru şu olmalı...

  1. Üretimi engellememek adına toplu işyerlerinde çalışanlara,
  2. Dünya hali ve beşeri neden ile riskli bir ortama girmek zorunda kalanlara da istekleri halinde yapılacak daha hızlı sonuç veren tarama testleri var mı?...

KOVID-19 hızlı tarama testleri var mı?

Bunlara antijen ve antikor testleri deniliyor.

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu testler; Sağlık Bakanlığı onayı ve dağıtım izni ile piyasa da bulunuyor ve hatta antikor testleri eczanelerde satılıyor...

Antijen testleri; RT-PCR testi gibi burun ve boğaz sürüntüsünden alınan numune ile çalışıyor.

Antikor testleri ise kandan çalışıyor, IG M ve IG M seviyelerine bakıyor, geçirmiş olanlarda uzun süreli antikor (bağışıklık) oluşumu var mı diye de sonuç verebiliyor.  

KOVID-19 hastalığını geçiren tekrar geçiriyor mu?

Evet, mart ayından bu yana yaşanan tıp tecrübelerine göre ikinciye hastalığı geçirmek mümkün.

Antikor testlerinde de; antikor seviyesinin 6 haftadan sonra düştüğü de görülüyor...

Bu hususa dikkat edin, Ve geçirseniz bile tedbirleri elden bırakmayın, tekrar KOVID-19 geçirebilirsiniz.

Şimdi bir de bu noktadan baktığınız da,

  1. İsteğe bağlı tarama testlerinin özellikle de hızlı antijen testinin KOVID-19 ikinci dönemi dediğimiz bu evre de tarama testi olarak kullanılmasını bir hekim olarak ve
  2. Gizli pozitif olanların yakalanarak bulaşlarının engellenmesi ile surveyans çalışmalarına katkı yapması adına öneriyorum.

İşverenler, istekleri halinde üretim alanlarında çalışan işçilerine test yaptırabilir mi?

Sorunun özü şu; üretim alanında olup ta şikayeti olmayan işçilerine, işveren isterse test yaptırabilir mi?

Mevcut genelgelere göre cevap hayır... Ama:

  1. SGK tarafından 2020/12 sayılı genelge ile KOVID-19 iş kazası ve meslek hastalığı kapsamında olmadığı ve bulaşıcı hastalık kodu ile bildirimi yapılması diyerek "bulaşıcı hastalık"  olarak kabul edildiğinden ve
  2. İşverenlerinde 6331 sayılı yasada tarif edilen "kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etme ve önleme" ilkesine göre çalışanlarına, işyerinde iken bulaşıcı hastalıklardan koruma görevi gereği üretim alanlarında tarama testi yaptırabilmeliler...

Ama mevcut testin bu usulde kullanımı ise tanımlı değil.

Avrupa Birliğinden de hızlı testlerle ilgili olumlu bir görüş geldi...

28 Ekim 2020'de, hızlı antijen testlerinin kullanımı da dâhil olmak üzere KOVID-19 test stratejileri hakkında bir Avrupa Komisyonu (ECDC) Tavsiyesi yayınlandı. Bu tavsiye de

  1. "Hızlı antijen testleri, genel KOVID-19 test kapasitesine katkıda bulunabilir ve özellikle RT-PCR test kapasitesinin sınırlı olduğu durumlarda daha kısa geri dönüş süreleri ve daha düşük maliyetler açısından avantajlar sunar.
  2. Hızlı antijen testleri için test hassasiyeti genellikle RT-PCR'den daha düşüktür ama semptom başlangıcından itibaren beş güne kadar pre-semptomatik ve erken semptomatik vakalarda, viral yükü yüksek vakalarda iyi performans gösterir.
  3. ECDC, WHO tarafından ≥% 80 hassasiyet ve ≥% 97 özgüllükte belirlenen minimum performans gereksinimlerini kabul etmektedir.
  4. Hızlı antijen testleri, yüksek derecede bulaşıcı vakaların erken tespiti yoluyla daha fazla bulaşmayı azaltmaya yardımcı olabilir ve temas takibinin hızlı bir şekilde başlamasını sağlar" denildi.

(Kaynak: https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/options-use-rapid-antigen-tests-covid-19-eueea-and-uk)

İşte bu noktada ülkemizde ithalatına ve piyasada dolaşımına Sağlık Bakanlığı tarafından izin verilen hızlı tarama testlerinin tarama amaçlı kullanımına da olanak sağlanmalı kanaatindeyiz.

Pandemi döneminde önemli çalışmalara imza atan Bilim Kurulumuzun;

  1. Öncelikle bu hususu da gündemine almalarını ve
  2. Özel sektörde, işverenlerin işçilerine karşı yasalardan kaynaklı sorumlulukları çerçevesinde bir tavsiye kararı almaları gerektiğini arz ediyorum.

Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.