Şambali tatlısı, Türk mutfağının en lezzetli ve geleneksel tatlılarından biridir. İrmik, yoğurt ve un gibi temel malzemelerle yapılan bu tatlı, yumuşak dokusu ve lezzetli şerbeti ile damaklarda iz bırakır.
Şambali tatlısının kökeni hakkında kesin bir bilgi olmasa da, tarihçiler tarafından 18. yüzyıla kadar uzandığı düşünülmektedir. Tatlının isminin Şam şehrinden geldiği ve Osmanlı mutfağına buradan girdiği rivayet edilir. Orijinal isminin "Şam tatlısı" olduğu ve zamanla "Şambali"ye dönüştüğü söylenmektedir.
Şambali tatlısının ilk olarak İzmir'de popülerleştiği bilinmektedir. 19. yüzyılda İzmir'de yaşayan Rumlar ve Türkler tarafından sıkça yapılan ve tüketilen bir tatlıydı. Zamanla Ege Bölgesi'nin diğer şehirlerine de yayılmış ve günümüzde Türk mutfağının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.
Şambali tatlısı, Ramazan ayında en çok tüketilen tatlılardan biridir. İftar sofralarının aranan lezzetidir. Ayrıca tatlıcılar ve fırınlarda da yıl boyunca satılmaktadır.
ŞAMBALİ TATLISININ TARİHİYLE İLGİLİ BAZI BİLGİLER18. yüzyılda Şam şehrinde ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Osmanlı mutfağına Şam'dan girmiştir.
İlk olarak İzmir'de popülerleşmiştir.
Ege Bölgesi'nin geleneksel tatlılarından biridir.
Ramazan ayında en çok tüketilen tatlılardan biridir.
Şambali tatlısı hakkında ilginç bilgiler:
Şambali tatlısının Yunan mutfağında da "Sambali" adıyla yer aldığı bilinmektedir.
2017 yılında İzmir Şambalisi adıyla coğrafi işaret tescili almıştır.
İzmir'de her yıl Şambali Tatlısı Festivali düzenlenmektedir.
Malzemeler:
İrmik
Yoğurt
Un
Şeker
Yumurta
Kabartma tozu
Karbonat
Ceviz
Fıstık
Şerbet için: Şeker, su, limon
Hazırlanışı:
İrmik, yoğurt, un, şeker, yumurta, kabartma tozu ve karbonat bir kapta karıştırılır.
Karışım yağlanmış tepsiye dökülür ve üzerine ceviz veya fıstık dizilir.
Fırında üzeri kızarana kadar pişirilir.
Şeker, su ve limon suyundan hazırlanan kaynar şerbet, fırından çıkan tatlının üzerine dökülür.
Tatlı soğuduktan sonra servis edilir.
PÜF NOKTALARIİrmik ve yoğurt oda sıcaklığında olmalıdır.
Karışım çok fazla yoğurulmamalıdır.
Fırın önceden ısıtılmalıdır.
Şerbet çok fazla kaynatılmamalıdır.
Tatlı soğuk şerbetle buluşturulmalıdır.
SUNUMŞambali tatlısı, sade olarak veya dondurma ile birlikte servis edilebilir. Üzerine fıstık veya ceviz parçaları serperek de süsleyebilirsiniz.
ŞAMBALİ TATLISI FAYDALARI VE ZARARLARIŞambali tatlısı, Türk mutfağının en lezzetli ve geleneksel tatlılarından biridir. İrmik, yoğurt ve un gibi temel malzemelerle yapılan bu tatlı, yumuşak dokusu ve lezzetli şerbeti ile damaklarda iz bırakır.
Faydaları:
Enerji kaynağıdır: Şambali tatlısı, yüksek kalorili bir tatlıdır. Bu nedenle enerji ihtiyacını karşılamak için ideal bir besindir.
Protein, karbonhidrat ve vitaminler içerir: Şambali tatlısı, irmik, yoğurt ve un gibi besin maddeleri içerir. Bu besin maddeleri protein, karbonhidrat ve vitaminler açısından zengindir.
Sağlıklı yağlar içerir: Şambali tatlısında kullanılan ceviz ve fıstık gibi kuruyemişler sağlıklı yağlar açısından zengindir.
Sindirimi kolaydır: Şambali tatlısının yumuşak dokusu sayesinde sindirimi kolaydır.
Zararları:
Yüksek kalorilidir: Şambali tatlısı, yüksek kalorili bir tatlıdır. Bu nedenle fazla tüketildiğinde kilo alımına neden olabilir.
Şekerlidir: Şambali tatlısı, şerbetli bir tatlıdır. Bu nedenle fazla tüketildiğinde diyabet gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gluten içerir: Şambali tatlısında un kullanılmaktadır. Bu nedenle gluten alerjisi olan kişiler tarafından tüketilmemelidir.
ŞAMBALİ TATLISINI TÜKETMEDEN ÖNCEKalori ve şeker içeriğini göz önünde bulundurmalısınız.
Diyabet veya gluten alerjisi gibi sağlık sorunlarınız varsa doktorunuza danışmalısınız.
Fazla tüketmemeye özen göstermelisiniz.
ÖNERİLEN TÜKETİM MİKTARIŞambali tatlısı, haftada 1-2 kez ve küçük porsiyonlar halinde tüketilmelidir.
SAĞLIKLI BİR ŞEKİLDE TÜKETMEK İÇİNŞambali tatlısını evde hazırlayarak şeker ve yağ miktarını kontrol edebilirsiniz.
Tatlıyı sade veya dondurma ile birlikte servis edebilirsiniz.
Üzerine fıstık veya ceviz parçaları serperek süsleyebilirsiniz.