Yaz aylarında artan hava sıcaklıkları çocukların dışarıda geçirdiği vakti artırırken, uzmanlar özellikle küçük yaş grubunda güneş çarpmasına karşı ciddi uyarılarda bulunuyor.
VM Medical Park Bursa Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Selami Ay, sıcak havalarda çocukların maruz kaldığı güneş ışığının basit bir sıcak çarpmasından öte, zamanında müdahale edilmezse hayati tehlike yaratabileceğini söyledi.
GÜNEŞ ÇARPMASI NEDİR?Dr. Ay, güneş çarpmasının vücut ısısının 40°C’nin üzerine çıkması ve vücudun ısı düzenleme sistemlerinin bozulmasıyla oluşan ciddi bir sağlık durumu olduğunu belirtti. Çocukların bu duruma karşı daha hassas olduğunun altını çizen Ay, “Ter bezlerinin henüz tam gelişmemesi, daha hızlı metabolizma ve sıvı kaybına karşı düşük tolerans, çocukları güneş çarpmasına daha yatkın hale getiriyor” dedi.
Güneş çarpması genellikle uzun süre güneşte kalmak, sıcak ve nemli havalarda yoğun fiziksel aktivite yapmak ya da yeterince sıvı almamak sonucu ortaya çıkıyor. Dr. Selami Ay, bu durumda ilk görülen belirtileri şöyle sıraladı:
Halsizlik Baş dönmesi Baş ağrısı Bulantı ve kusmaDurum ilerledikçe bilinç bulanıklığı, nöbet, hızlı nabız, tansiyon düşüklüğü ve hatta koma gibi hayati risk taşıyan semptomlar da gözlemlenebiliyor.
Tanı sürecinde klinik belirtilerin yanı sıra, rektal ateş ölçümünde 40°C üzerindeki değerler ve hastanın güneşe maruziyet öyküsü esas alınıyor. Gerekli hallerde kan testleriyle organ fonksiyonları ve elektrolit dengesi de kontrol ediliyor.
İYİLEŞME SÜRECİ VE RİSKLERDr. Ay’a göre hafif vakalarda iyileşme genellikle 1-2 gün içinde sağlanırken, daha ciddi vakalarda bu süre 3 ila 7 gün arasında değişebiliyor. İleri düzey güneş çarpmalarında ise karaciğer, böbrek ve sinir sistemi etkilenebiliyor. Bu nedenle tedavi gören çocukların en az 48 saat boyunca gözlem altında tutulması gerektiğini vurgulayan Ay, durumun ciddiyetine dikkat çekti.
GÜNEŞTEN KORUNMAK İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERTedavi kadar önleyici yaklaşımların da önemini hatırlatan Dr. Selami Ay, ailelere şu önemli uyarılarda bulundu:
Çocuklar 10:00–16:00 saatleri arasında doğrudan güneşe çıkarılmamalı Tercih edilecek giysiler açık renkli, ince ve pamuklu olmalı Geniş kenarlı şapka ve UV korumalı güneş gözlüğü kullanılmalı Bol sıvı tüketimine özen gösterilmeli Güneş kremleri (SPF 30 ve üzeri) dışarı çıkmadan 30 dakika önce sürülmeli ve düzenli olarak yenilenmeli Küçük çocuklar kesinlikle park halindeki araçlarda yalnız bırakılmamalı KİMLER DAHA FAZLA RİSK ALTINDA?Dr. Ay, özellikle 1 yaş altı bebekler, kronik hastalığı bulunan çocuklar, aşırı kilolu çocuklar ve sıvı alımı yetersiz bireylerin güneş çarpmasına karşı daha dikkatli gözlemlenmesi gerektiğini belirtti.
“GÜNEŞİ SEVEN AMA SAĞLIĞI ÖNCELEYEN BİR YAKLAŞIM BENİMSEYELİM”Dr. Selami Ay, sözlerini şu çağrıyla tamamladı: “Çocukların yazı sağlıklı ve güvenli geçirmesi ancak ailelerin bilinçli davranmasıyla mümkün olabilir. Güneşin tadını çıkarırken çocuklarımızın sağlığını riske atmayalım. Çünkü unutmayalım ki, onların bugünü bizim yarınımızdır.”