Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi, Marmara Bölgesi’nde yürüttüğü Deprem Erken Uyarı Sistemi çalışmalarında önemli bir eşiği geçti. Bursa’yı doğrudan ilgilendiren pilot uygulamada, 2 Ekim 2025’te meydana gelen Mw 5.0 Marmara depremi için sistemin 8.4 saniyede uyarı üretmesi, şehir için erken uyarı kapasitesinin güçlendiğini gösterdi.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE), Türkiye’nin deprem riski en yüksek bölgelerinden biri olan Marmara’da yürüttüğü Deprem Erken Uyarı Sistemi (DEUS) çalışmalarında kritik bir aşamaya ulaştı. Bursa’nın da yer aldığı Marmara Bölgesi için büyük önem taşıyan pilot uygulama, 2 Ekim 2025’te meydana gelen Mw 5.0 büyüklüğündeki Marmara depremi sırasında önemli bir testten başarıyla geçti.
Modernize edilen istasyon ağı ve güncellenen yazılımlar sayesinde sistem, depremin oluşunun hemen ardından sismik dalgaları tespit ederek 8.4 saniye içerisinde ilk uyarıyı üretti. Depremin ilk dalgalarının karaya ulaşmasının yaklaşık 5 saniye sürdüğü göz önüne alındığında, elde edilen bu sonuç Bursa gibi yoğun nüfuslu şehirler için kritik bir zaman avantajı sağlıyor.
Kandilli yetkilileri, erken uyarı sürelerinin milisaniyelerle geliştirildiğini ve gerçek zamanlı analiz altyapısının güçlendirildiğini belirtiyor.
Pilot bölge olan Marmara’da istasyonların veri iletim hatları tamamen yenilendi. Bu sayede Kandilli Rasathanesi’ne iletilen sinyal gecikmesi 0.2 saniyeye kadar düşürüldü. Toplanan veriler, geliştirilen özel yazılımlar aracılığıyla eş zamanlı işlenerek depremin konumu ve tahmini büyüklüğü saniyeler içinde değerlendiriliyor.
Uzmanlara göre bu yenilikler, Bursa gibi olası Marmara depreminden etkilenebilecek iller için hayati önem taşıyor.
KRDAE, erken uyarı sinyallerinin halka ulaştırılması amacıyla bir yazılım firmasıyla birlikte iOS tabanlı bir mobil uygulama geliştirdi. Şu anda yaklaşık 2.500 cihaz test sürecine dahil edilmiş durumda.
Uygulama, gerçek depremler üzerinden performans ölçümü yaparak erken uyarı bildiriminin saniyeler içinde kullanıcıya ulaşmasını hedefliyor. Android versiyonunun ise geliştirilme aşamasında olduğu açıklandı.
Hazırlanan genişleme planı kapsamında: Türkiye genelinde düşük gecikmeli yeni istasyonların kurulması, Android mobil uygulamasının tamamlanması, Aynı anda çok sayıda kullanıcıya bildirim gönderebilecek yazılım altyapısının güçlendirilmesi hedefleniyor.
Bu yeniliklerin hayata geçmesiyle birlikte Bursa’nın deprem erken uyarı kapasitesinin ciddi oranda artması ve sistemin daha geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşması bekleniyor.