Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) bilim insanları, şehirlerin en büyük problemlerinden olan katı atıkların yönetimi için devrim niteliğinde bir çalışma başlattı. TÜBİTAK destekli proje, en ekonomik ve çevreye en az zarar veren yönetim yöntemini belirleyecek matematiksel bir model geliştirmeyi hedefliyor.
Bursa Teknik Üniversitesi’nden bilim insanları, şehirlerin kronikleşen katı atık sorununu çözmek üzere yeni bir çalışmayı hayata geçirmeye hazırlanıyor. TÜBİTAK-1001 desteği alan bu bilimsel proje, atık toplama ve bertaraf süreçlerinde çevreye en az zarar veren ve en ekonomik yöntemi tespit edecek. Geliştirilecek özel matematiksel model, yerel yönetimlere yeni seçenekler sunacak.
Proje, “Kentsel Katı Atık Yönetiminin Uzun Dönemli Planlanması İçin Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi Tabanlı Bir Çevresel Etki Optimizasyonu Modelinin Geliştirilmesi” adını taşıyor. 24 ay sürecek olan çalışmanın yürütücülüğünü, BTÜ Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Kemal Korucu üstleniyor.
Proje ekibinde ayrıca Bursa Uludağ Üniversitesi’nden Endüstri Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlker Küçükoğlu ve BTÜ Çevre Mühendisliği Araştırma Görevlisi Tuba Arıdil Ayten de araştırmacı olarak yer alıyor. Bu multidisipliner ekip, çöp toplama, taşıma, işleme ve bertaraf süreçlerindeki tüm olasılıkları eş zamanlı değerlendirebilecek bir model üzerinde çalışıyor.
Prof. Dr. Mahmut Kemal Korucu, mevcut katı atık yönetim modellerinin yetersizliğine dikkat çekti. Var olan modellerin sınırlı sayıda seçenek üzerinde çalıştığını, bu durumun ise doğru kararı vermeyi çoğu zaman imkânsız hale getirdiğini belirtti. Atıkların yönetiminin sadece teknik değil, aynı zamanda çok yönlü bir karar verme problemi olduğunu ifade etti.
Geliştirilecek yeni matematiksel model ise bu sorunu çözmeyi hedefliyor. Model, binlerce olasılığı aynı anda ele alarak karar vericilere çok daha geniş ve sağlıklı bir değerlendirme alanı sunacak. Prof. Korucu, bu yaklaşımla karar aşamasında dahi büyük ekonomik ve çevresel kayıpların önüne geçileceğini söyledi. Bu sayede yerel yönetimler, en az maliyetli ve çevreye en az zararlı katı atık yönetimi seçeneğini kolaylıkla görebilecek.
AMAÇ: DAHA TEMİZ, DAHA EKONOMİK ŞEHİRLERProjenin nihai amacı; büyük şehirlerde ortaya çıkan devasa çöp problemlerini çözebilecek kapasitede bir yazılım ve model yapısı oluşturmak. Prof. Korucu, bunun uzun vadede hem doğaya verilen zararları hem de kamu bütçesindeki kayıpları minimuma indireceğini ifade etti. Böylece yerel yönetimlerin doğru karar alması kolaylaşacak.
Projenin en önemli farkı ise "Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi" yaklaşımını temel almasıdır. Prof. Dr. Korucu, bu yaklaşım sayesinde atık toplama veya bertaraf sürecinin çevreye olan etkisinin sadece bugünü değil, gelecek nesilleri de düşünerek hesaplanacağını kaydetti. Bu bilimsel çözüm, sürdürülebilirlik alanında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.