ÜÇ AYDIR YORGUNSANIZ BİR UZMANA DANIŞIN

Sürekli yorgunluk, kronik yaygın ağrı yakınmaları, sabah yorgun uyanmak, gün içinde bir işe konsantre olmada zorluk, ellerde ayaklarda karıncalanma, yanma, üşüme, ağrılı adet görme, bazen huzursuz bacak sendromu, kuru göz sendromu...

Bu ve bunun gibi şikayetleriniz varsa ve bir çok farklı uzmanlık alanının tedavisini deneyip, sayısız test yaptırıp sonuç alamadıysanız, fibromiyalji sizinde kapınızı çalmış olabilir.

İçinde bulunduğumuz haftada, 12 Mayıs Günü, Dünyada yaygın olarak görülen ve yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkileyen, çoğu zaman başka hastalıklarla karıştırılan Fibromiyalji hastalığı hakkında toplumda farkındalık oluşturmak adına farkındalık yaratmak için Fibromiyalji Günü olarak belirlenmiştir.

Peki nedir Fibromiyalji? Bu hafta aslında bir çoğumuzun hissettiği fakat tanımadığı hastalık hakkında yazıyorum.

Fibromiyalji Sendromu (FS), yaygın kas ağrıları ve vücudun belirli bölgelerinde aşırı hassasiyetle seyreden gerçek bir hastalıktır. Oluşturduğu şiddetli ağrı ve yorgunluk nedeniyle yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltır. Bununla birlikte bazı durumlarda baş ağrısı, anksiyete, depresyon, uyku bozukluklarını da beraberinde getirir.

Fibromiyalji Hastaları, çoğu zaman farklı uzmanlık alanlarında bir çok hekime başvurur. Her hekim kendi alanında yeni bir tedavi düzenleyebilir. Hastalığın hiçbir tanı testi yoktur ve hiçbir görüntüleme cihazı ile belirlenemez, bu nedenle tanı koyulması genellikle gecikir.

Sebepleri Neler?

Fibromiyalji'yi tanıyarak, farkındalık geliştirmek, hastalığa sahip bireylerin doğru tedaviye ulaşma şansını da artıracaktır. FS'nin sebepleri konusunda bir çok araştırma yapılmış ve hala da yapılmaya devam etmektedir. Hastalığın biyolojik temellerinin olmasının yanı sıra, ilginç olarak, hastaların kaslarında yapılan araştırmalar, her hangi bir organik bozukluğa işaret etmemiştir. Ancak bu hastalarda, ağrının beyinde işlenmesi ile ilgili bazı farklılıklar görülmüştür. FS'nin sebep olduğu ağrının, beyindeki seratonin ve nöradrenalin kimyasallarının seviyesinin azalması sonucu, kişilerin ağrıyı daha şiddetli hissetmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu da FS'nin oluşum sebeplerinde, kişinin biyolojik yapısından çok yaşam öyküsü, ve ruh sağlına işaret eder.

FS hastalarınınkişilik özellikleri araştırıldığında; %56,5'inde mükemmeliyetçilik, sosyal izolasyon ve depresyon ile giden D tipi kişilik yapısı olduğusaptanmıştır. Ek olarak yapılan bir çok araştırma da FS hastalarının kronik depresyona sahip olma oranlarının diğer gruplara oranla anlamlı şekilde farklı olduğu görülmüştür. Buda FS'nin ruhsal sıkıntılardan kaynaklanabileceği ihtimalini artırır.

Tedavi nasıl olmalıdır?

FS'de tanı koyulması için şikayetlerin 3ay süreyle devam etmesi gerekir. En az 12 noktada (ensede baş-boyun geçiş noktası, önde iman tahtasının yanı, omuz başları, dirsek dış yüzü, kürek kemiğinin iç yüzleri, bel kalça geçiş noktası, kalçada dış yan dış, diz iç kısımları vb.) ağrıya hassas olunması temel şarttır. Bu belirtileri gösteren kişilerin öncelikle, teşhis için romatoloji uzmanına, tedavi içinse fizik tedavi ünitelerine başvurması gerekir. Ancak komplike bir hastalık olduğu için tedavisinde birçok branştan destek alınmalıdır. Fizik tedavi, rehabilitasyon uzman hekimi ve psikolog ile birlikte multidisipliner tedavi planı oluşturulur.

Hastaların hem kas ağrılarının azalması hem de ruhsal iyileşme sağlaması için spor yapması önerilir. Germe ve aerobik egzersizleri programa alınabilir, stresi de kontrol ettiği için yoga ya da farklı meditasyon egzersileri önerilebilir.

Fibromiyalji hastalarının yüzde 50'sinde tükenmişlik duygusu, baş etme güçlüğü ve dayanıklılıkta azalma vardır. Bu bulgularda ailenin ve iş çevresinin tedavi sürecinde destek olması gerekir. Bu süreçte hastanın bir ruh sağlığı uzmanından, psikolog ya da psikiyatriden destek alması da, stresini azaltması ya da daha az yorulması konusunda oldukça destekleyicidir.

FS Hastaları ne kadar umutsuz görünse de, bu hastalıkla yaşamak zorunda değildir. Doğru bir tedavi programı ile ağrılardan kurtulmak ve eski yaşam kalitesine kavuşmak mümkündür.