Onlar 'alem'in kralı

İslam dünyasının en önemli simgelerinden olan alemcilik mesleği son dönemlerini yaşıyor. Türkiye'de sadece 4 ilde devam ettirilen meslek, ilgisizlikten dolayı bitme noktasına geldi. Bursa'da 3. nesil olarak alem zanaatını devam ettiren Rıza ve Sedat Akbalış kardeşler, bu mesleğin gelecek nesillere aktarılması konusunda çalışalar yapılması gerektiğini söylediler. Mesleğe babalarının ısrarı sonucu başladıklarını belirten Akbalış kardeşler, ilk başta zorluk çektiklerini ancak zamanla mesleklerini çok sevdiklerini dile getirdiler. Bu zanaatın gelecek nesillere de aktarılması gerektiğini vurgulayan Akbalış kardeşler, konu hakkında devlet büyüklerinden yardım istediler.

MESLEK AŞKI BABADAN KALMA

Mesleğe babasının zoruyla başladığını dile getiren Rıza Akbalış, "Bu meslek bize dedemizden kaldı. Ondan öğrendiğimiz bu zanaatı 3. Kuşak olarak ben ve kardeşim devam ettiriyoruz. Yaşadığımız sürece de bu meslekten vazgeçmeyeceğiz. Babam kendi mesleğini bizim de yapmamızı çok istedi. Ustalığını devam ettirecek, kimse kalmayınca beni yanına aldı ve bu mesleği öğretti. İlk etapta baba mesleğini yapmak istememiştim. Futbol oynuyordum ve mesleğimi de bu yönde yapmak istemiştim ama babamın sözüyle bu fikrimden vazgeçtim. Babamın yanında çalışmaya başlayıp, mesleğin inceliklerini öğrendiğim zaman mesleğimi çok sevmeye başladım ve vazgeçemedim" dedi.

BABAMDAN ÖZENDİM

Alem zanaatına çocukluk yıllarından beri ilgisi olduğunu söyleyen Sedat Akbalış,"Ben, Hürriyet Meslek Lisesi mezunuyum. Okul yıllarımda sürekli olarak babamın yanına gelip, dükkanımızda bu mesleği öğrenmeye çalışıyordum. Aslında içinde büyüdüğüm için baba mesleğine olan ilgim büyüktü. Sürekli olarak gidip gelmem de ister istemez el becerimi arttırdı. Okulu bitirdikten sonra alem benim için daha da yapılır hale geldi. İlerleyen yıllarda da bu mesleğin içinde yaşamımızı sürdürdük ve bu günlere kadar geldik" ifadelerini kullandı.

USTALIK ZOR ZANAAT

Mesleğin zorluklarından bahseden Rıza Akbalış, "Bir ustanın yetişmesi uzun yıllar ve çok büyük emek istiyor. Zaten günümüzde de bu işi yapan sadece 4 kişi kaldı. İl olarak saymak gerekirse, Samsun, Trabzon, Afyon ve Bursa'da alem zanaatı yapılmaya devam ediliyor. Bu mesleği öğrenmek bizim için de zor oldu. Her eski usta gibi babamızda sert bir insandı. Bizlere işi öğretmek için elinden geleni yaptı ve biz de zorda olsa işi öğrendik ve onların sayesinde bugün bu işten ekmek yiyoruz. Babam, bizleri yanında çalıştığı elemanlardan hiç ayırmadı, her zaman onlarla eşit tuttu. Evlatlarına hiçbir zaman iş ayrıcalığı göstermedi" dedi.

EN BÜYÜK SORUN; İLGİSİZLİK

En önemli sorunlarının çırak yetiştirememek olduğunu söylen Akbalış kardeşler, alem zanaatının devam etmesi için ellerinden geleni yapacaklarını dile getirdiler. Mesleği devam ettirmesi için oğlundan söz aldığını belirten Sedat Akbalış, "Benim bir oğlum var ve üniversitede malzeme ve metalurji mühendisliği bölümünde okuyor. Oğlum bu mesleği teknolojik anlamda geliştirerek sürdürmeye devam edeceğine dair bana söz verdi. Tabii oğlum böyle bir söz verdi ama bu meslek de temelden eğitim istiyor. Belki onların zamanında farklı bir teknoloji olur ve o da kendini alem adına yönlendirmeye devam eder. Son iki yıldır ülkemizde değişiklikler olmaya devam ediyor. Kültür Sanat Bakanlığı el sanatlarına ilgi gösteriyor ve bu türde sanat yapan insanları koruma altına almaya çalışıyor. Devletin verdiği imkanla el sanatı sınıfındaki insanlara bir kaşe veriliyor ve bu kişiler mesleklerini vergi vermeden devam ettiriyorlar. Bu imkanlar alemcilik mesleği için yoktu. Bende, böyle bir açık olduğunu gördüm ve bu hak için devletimize başvurdum. Onlarda bu başvurumu değerlendirmişler ve olumlu bulmuşlar. Toplantılar yapmışlar ve bizi de kaybolan meslekler sınıfına almışlar. Kültür Bakanlığı'na böyle çalışmalar yapıp, bizlere kolaylıklar sağladıkları için çok teşekkür ediyorum. Bizde, bu çalışmalara karşılık, alem zanaatını öğretebileceğimiz bir okul olursa, orada bu işi öğrenmek isteyenlere seve seve yardımcı oluruz. Biz mesleğimizi öğretmekten hiçbir zaman kaçmayız ama şu an için mesleğe olan ilgi yok seviyesinde. Bu mesleği devletimizin yardımıyla, gelecek kuşaklara sevdirmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.

'HAÇ, ALEMDEN DAHA ÇOK BİLİNİYOR'

Alem zanaatının halk arasında bilinirliğinin kalmadığını dikkat çeken Rıza Akbalış, bu durumun kendilerini çok üzdüğünü ifade etti. Rıza Akbalış,"Geçenlerde dükkanın önünden geçen bir öğrenci kafilesi gördüm. Hocalarından izin isteyerek, öğrencilere dükkandan bir alem göstererek, 'bunu biliyor musunuz?' dedim. Kafilenin içinde yaklaşık 50 tane çocuk vardı ve içlerinden birkaç kişi haricinde kimse alemi bilmiyor ve tanımıyordu. Bende buna karşılık, çocuklara Hıristiyanların simgesi olan haç işaretini sordum. Çocukların çoğu haç işaretini daha önce gördüklerini ve adını bildiklerini, söyledi. Bu durum beni gerçekten çok üzdü. Bir İslam ülkesinde kendi sembolümüz bilinmezken, Hıristiyanların simgesi biliniyor. Gençlerimize, kendi kültürümüzü daha çok anlatmamız gerekiyor" ifadelerini kullandı.

DEVLET DESTEĞİ ŞART

Sanatın tanınırlığını artırmak ve gelecek nesillere aktarmak adına, süs eşyası olarak alemler ürettiklerini söyleyen Akbalış kardeşler, Bursalılardan ürettikleri süs alemlerine ilgi göstermelerini istediler. Akbalış kardeşler, bu sayede alem zanaatının gelecek nesillere daha kolay ulaşabileceğinin altını çizdiler. Zanaatın kaybolmaması adına sadece kendilerinin yeterli olmayacağını ifade eden Akbalış kardeşler, bu konuda devlet büyüklerinden de yardım talep ettiler.

SAHİP ÇIKILMALI

Rıza Akbalış, "Mesleği ayakta tutabilmek için bundan iki yıl önce Bursa'da görev yapan valimiz bizlerle görüştü. Bu mesleğe kalfa ve çırak bulmakta zorlandığımız için valimiz, bize önerilerde bulundu. 'Çocuk esirgemede ailesi olmayan çocuklara bu mesleği öğretelim' dedi. Biz de bu fikri olumlu karşıladık ve heyecanlandık. Daha sonrasında valinin şehirden ayrılma olayı oldu ve bu fikirde ortada kaldı. Belki şu an bu proje hayata geçirilebilirse alem mesleği de ayakta kalır ve ilerleyen yıllarda da icra edilmeye devam eder" açıklamasında bulundu.